Trong đoạn trích "Tức nước vỡ bờ", về hành động, cai lệ xuất hiện đột ngột ở nhà chị Dậu với mục đích đòi sưu, nếu không là áp giải anh Dậu ra đình để đánh đập. Đảo ngữ "gõ đầu roi xuống đất, thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều thuốc phiện" cho thấy một sự xuất hiện vô cùng đáng sợ và hung hãn của nhân vật. Trong suốt buổi đó, hành động của hắn đều vô cùng hung hãn, độc ác, đại diện cho tầng lớp thống trị đối xử tàn tệ với nhân dân. Hắn đã đòi dỡ nhà anh Dậu đi nếu không nộp đủ sưu thuế. Chẳng những thế, hắn còn đánh chị Dậu khi chị ngăn cản hắn không được đánh trói anh Dậu đi. Hành động ấy của hắn cho thấy một bộ mặt thật không còn chút lương tâm nào. Về lời nói, lời nói của cai lệ khi dùng những từ ngữ xưng hô "ông-mày", hay "Tha này!" khi đánh chị Dậu,.... đều cho thấy sự độc ác, táng tận lương tâm của hắn. Thế nhưng, đến cuối, hắn lại phải nhận lấy việc ngã lăn đùng ra đấy do bị chị Dậu phản kháng lại. Suy cho cùng, dù cho hắn có sức vóc, được pháp luật bảo hộ để làm việc cho chúng thì hắn vẫn chỉ là kẻ tay sai độc ác của bộ máy phong kiến mà thôi. Tóm lại, nhân vật cai lệ được khắc họa thành công đại diện cho tay sai của tầng lớp phong kiến độc ác, táng tận lương tâm.

Khi đến nhà chị Dậu hắn đã đập roi xuống bàn quát: Thằng kia! Ông tưởng mày chết đêm qua, còn sống đấy à? Nộp tiền sưu! Mau!”. Anh Dậu vừa chết đi sống lại, hắn đâu thèm có để ý.. Chính tay hắn hôm trước đã trói gô anh rất chặt, rồi điệu ra đình cùm kẹp giữa lúc anh đang ốm nặng. Vậy mà, giờ đây, trước những lời van xin của chị Dậu mong hắn tha cho anh, hắn đáp lại bằng thái độ hết sức phũ phàng. Hành động không giống người đó đã khắc sâu vào trong lòng người đọc một chế độ độc ác mất hết nhân tính, anh Dậu mới ốm dậy nhưng bọn chúng cũng không tha.