Muốn hiểu rõ phản ứng oxi hoá khử và cách cân bằng, cần biết về chất khử, chất oxi hoá, sự khử, sự oxi hoá, số oxi hoá. 

- Chất khử: chất có nguyên tố thực hiện nhường e, sau phản ứng nguyên tố này tăng số oxi hoá. Sự nhường e của chất khử là sự oxi hoá (quá trình oxi hoá).

- Chất oxi hoá: chất có nguyên tố thực hiện nhận e, sau phản ứng nguyên tố này giảm số oxi hoá. Sự nhận e của chất oxi hoá là sự khử (quá trình khử).

Xác định số oxi hoá (số oxi hoá là con số gán cho nguyên tử để thể hiện trạng thái oxi hoá của nó, nhằm dễ nghiên cứu phản ứng oxi hoá khử):

- Đơn chất có số oxi hoá 0.

- Tổng số oxi hoá các nguyên tố (nhân với chỉ số tương ứng) trong hợp chất bằng 0.

- Kim loại hoá trị dương, số oxi hoá bằng hoá trị của nó trong hợp chất. Ngoại lệ như hợp chất $CsAu$ có vàng số oxi hoá $-1$ (THCS không học)

- Phi kim có thể có số oxi hoá dương hoặc âm. H thường có số oxi hoá $+1$ (trừ hợp chất hidrua như $NaH$). O thường có số oxi hoá $-2$ (trừ peoxit, supeoxit, ozonit, $OF_2$,...).

Cách cân bằng:

- Xác định số oxi hoá các nguyên tố tham gia nhường nhận e.

- Viết quá trình cho, nhận e. Thăng bằng e.

- Điền hệ số. Chú ý những chất vừa cho nhận e vừa là chất môi trường (như ở VD (1) $HNO_3$ vừa nhận e vừa là môi trường). Bước này cần làm nhiều cho quen.

lý thuyết:+Hợp chất: O có oxi hóa là -2

                                    H có oxi hóa là -1

                + Đơn chất:=0

VD: (không viết được vì là máy tính thông cảm)