Bố cục

3 phần

+ P1: Từ đầu cho đến “chuẩn bị vượt nhiều thác nước”: con thuyền qua đoạn sông phẳng lặng trước khi vượt thác dữ.

+ P2: Tiếp đến “Khỏi thác Cổ Cò” : Cảnh con thuyền vượt thác dữ.

+ P3: Còn lại : Miêu tả cảnh sau khi vượt thác dữ.

Nội dung bài
Bài văn miêu tả cảnh vượt thác của con thuyền trên sông Thu Bồn đẹp êm đềm mà hùng vĩ đầy hiểm nguy, đồng thời cho thấy vẻ hùng dũng và sức mạnh của con người lao động trên nền cảnh thiên nhiên rộng lớn, hùng vĩ thơ mộng.

Hướng dẫn soạn bài
Câu 1 (SGK Ngữ văn 6 tập 2 trang 40):

Bố cục của bài văn gồm 3 phần

+ P1: Từ đầu cho đến “chuẩn bị vượt nhiều thác nước”: con thuyền qua đoạn sông phẳng lặng trước khi vượt thác dữ.

+ P2: Tiếp đến “Khỏi thác Cổ Cò” : Cảnh con thuyền vượt thác dữ.

+ P3: Còn lại : Miêu tả cảnh sau khi vượt thác dữ.

Câu 2 (SGK Ngữ văn 6 tập 2 trang 40):

- Cảnh dòng sông và hai bên bờ thay đổi theo hành trình của con thuyền theo trình tự thời gian và không gian.

   + Chặng trước khi vượt thác dữ : dòng sông chảy chầm chậm, êm ả, bãi dâu trải bạt ngàn, chòm cổ thụ đứng trầm ngâm.


 
   + Chặng vượt thác dữ: vách đá dựng đứng, nước từ trên cao phóng xuống ,nước văng bọt tứ tung.

   + Chặng vượt qua thác dữ: dòng sông chảy quanh co, đồng ruộng lại mở ra...

- Vị trí quan sát: Ngồi trên con thuyền => vị trí thích hợp, giúp cho người tả thấy rõ sự đổi thay của cảnh vật, thiên nhiên.

Câu 3 (SGK Ngữ văn 6 tập 2 trang 40):

- Cảnh con thuyền vượt thác được miêu tả sinh động hấp dẫn.

   + Thiên nhiên dữ dội, hiểm trở (nước từ trên cao phóng giữa hai vách đá dựng đứng).

   + Con người chuẩn bị sẵn sàng vượt thác

- Ngoại hình Dượng Hương Thư: pho tượng đồng đúc, các bắp thịt cuồn cuộn, hàm răng cắn chặt, quai hành bạnh ra, cặp mắt nảy lửa... đánh trần, phóng sào, ghì trên ngọn sào, thả sào, rút sào...

- Hình ảnh ss ngang bằng và ss không ngang bằng được sử dụng


 
- Hình ảnh so sánh “như một hiệp sĩ của Trường Sơn oai linh”: Làm nổi bật vẻ đẹp và bản lĩnh phi thường của con người bình dị.

Câu 4 (SGK Ngữ văn 6 tập 2 trang 40):

- Hình ảnh cổ thụ:

   + Đoạn đầu : Những chòm cây cổ thụ dáng mãnh liệt, đứng trầm ngâm => Nhân hóa diễn tả thiên nhiên cũng như con người lo lắng trước những thử thách sắp phải đương đầu

   + Đoạn cuối: Những cây to dưới những bụi lúp xúp nom xa như những cụ già... => So sánh diễn tả thiên nhiên vui mừng, phấn khích trước niềm vui chinh phục của con người.

Câu 5 (SGK Ngữ văn 6 tập 2 trang 40):

Qua bài văn này em cảm thấy thiên nhiên nơi đây vừa êm đềm, thơ mộng, hiền hòa vừa oai linh, hùng vĩ, hiểm trở. Con người nơi đây dũng cảm, kiên cường trong lao động nhưng lại bình dị, nhu mì trong đời sống hàng ngày.

Luyện tập (SGK Ngữ văn 6 tập 2 trang 41)
- Ở mỗi văn bản, phong cảnh thiên nhiên được được miêu tả với những nét đặc sắc riêng :

   + Sông nước Cà Mau”: vẻ đẹp rộng lớn, hùng vĩ của một vùng sông nước với nét sinh hoạt trù phú, tấp nập độc đáo của vùng cực Nam của Tổ Quốc => Nghệ thuật miêu tả: Người kể chuyện ở ngôi thứ nhất, biện pháp so sánh, liệt kê,...

   + Vượt thác :cảnh thiên nhiên thơ mộng, êm đềm mà hùng vĩ, hiểm trở => Nghệ thuật miêu tả: ngôi thứ ba, biện pháp so sánh, nhân hóa ...