*Khóc dương khuê*
các biện pháp tu từ đặc sắc được sử dụng trong bài thơ như điệp ngữ, nói giảm nói tránh và điển cố làm bộc lộ rõ nhất nỗi trống vãng và niềm đau xót khi người bạn qua đời. Điệp ngữ “cũng có”, “có khi” muốn nhấn mạnh và ghi sâu những kỉ niệm đáng nhớ của một thời tri kỉ, rồi những câu nói giảm nói tránh như “thôi đã thôi rồi”, “về ngay”, “lên tiên” như muốn xoa dịu nỗi đau trước sự ra đi đột ngột của người bạn. Những câu tự vấn “Làm sao bác vội về ngay”, “Sao vội vàng đã mải lên tiên” như muốn than trách rằng sao người tri kỉ lại lỡ bỏ lại bạn của mình. Điệp từ “không” trong câu “Rượu ngon không có bạn hiền/Không mua không phải không tiền không mua”, là một lời khẳng định rằng bạn đã không còn nữa thì thú vui ấy cũng không còn ý nghĩa gì nữa, không mua không phải vì không có tiền mà là vì không còn bạn để uống cùng

*Chạy giặc*

Đảo ngữ "bỏ nhà" và "dáo dác" giàu sắc thái biểu cảm khiến cho câu thơ nhuốm màu bi thương. Từ láy ''lơ xơ'', ''dáo dác'' cho thấy sự tan nát, tán loạn, hãi hùng, nhấn mạnh sự tàn ác và chia lìa. Nghệ thuật đảo ngữ  nhấn mạnh: bỏ nhà, mất ổ tạo nỗi ám ảnh bi thương về cảnh chạy giặc của dân lành và hiện thực tan hoang, đau thương của đất nước làm cho giá trị biểu cảm cao hơn hẳn so với kiểu diễn đạt thông thường."Một bàn cờ thế" là một ẩn dụ, cách nói ước lệ, hàm súc về một cục diện chiến trường, một tình thế chiến tranh hồi ấy (1859).

"Hỏi trang dẹp loạn rày đâu vắng,
Nỡ để dân đen mặc nạn này".

Câu hỏi tu từ đã lột tả được khung cảnh tan tác, hoảng loạn khi nhân dân chạy giặc. Đây là câu hỏi không chỉ của riêng ông mà còn là câu hỏi của nhân dân nói chung đối với triều đình phong kiến lúc bấy giờ. Nhân dân lầm than, khổ cực, rất cần một con đường giải thoát, chống lại ách áp bức nhưng "trang dẹp loạn" lại vắng bóng. Vua quan, triều đình nhà Nguyễn đi đâu vắng lại không xuất hiện và cứu giúp nhân dân đang chịu cảnh cơ cực? Câu hỏi tu từ đó cũng nhằm mục đích thức tỉnh những người con yêu nước đứng lên chống lại sự đô hộ, mang lại cuộc sống ấm no cho "dân đen".

Em tham khảo câu trả lời dưới đây nhé:

1. Khóc dương khuê:

- Nói giảm nói tránh: đã thôi rồi -> giảm bớt sự đau thương, tang tóc

-Câu hỏi tu từ -> nhấn mạnh lại kỉ niệm giữa tác giả và Dương Khuê

- Nói quá: chân tay rụng rời -> nhấn mạnh nỗi đau đớn, xót xa của tác giả

2. Chạy giặc:

-,Liệt kê: đồng nai, bến nghé -> nêu ra những địa điểm bị giặc đánh chiếm

- câu hỏi tu từ: nỡ để dân đen mắc nạn này? -> kêu gọi anh hùng nghĩa sĩ đứng lên chống giặc