Trang chủ Ngữ văn Lớp 7 Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: “Tôi...

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: “Tôi hỏi đất: Đất sống với nhau như thế nào? - Chúng tôi tôn cao nhau! Tôi hỏi nước: Nước sốn

Câu hỏi :

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: “Tôi hỏi đất: Đất sống với nhau như thế nào? - Chúng tôi tôn cao nhau! Tôi hỏi nước: Nước sống với nhau như thế nào? - Chúng tôi làm đầy nhau! Tôi hỏi cỏ: Cỏ sống với nhau như thế nào? - Chúng tôi đan vào nhau! Làm nên những chân trời. Tôi hỏi người: - Người sống với nhau như thế nào? Tôi hỏi người: - Người sống với nhau như thế nào?” (Hỏi – Hữu Thỉnh) Câu 1: Xác định các phương thức biểu đạt được sử dụng trong văn bản trên. Câu 2: Chỉ ra các biện pháp tu từ được sử dụng trong văn bản trên và nêu hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ? Câu 3: Từ lối sống của đất, nước và cỏ, anh (chị) rút ra bài học gì về lối sống của con người?

Lời giải 1 :

Câu 1. Các phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn văn trên là: Biểu cảm, tự sự.

Câu 2. Các biện pháp tu từ được sử dụng trong văn bản trên và hiệu quả nghệ thuật:

- Biện pháp nhân hóa: Tác giả hóa thân và tưởng tượng ra cuộc trò chuyện với các sự vật vô tri để từ đó gửi gắm những chiêm nghiệm về thế giới người. Việc nhân hóa đã giúp thổi hồn vào các sự vật vô tri.

- Biện phép điệp ngữ, điệp cấu trúc câu: Câu hỏi tu từ được lặp lại nhưng ở mỗi sự vật khác nhau lại có những câu trả lời khác nhau. Phép điệp ngữ, điệp cấu trúc không chỉ góp phần tạo nhịp điệu cho bài thơ mà còn góp phần tạo nên một cuộc đối thoại để mỗi người tự vấn và soi chiếu chính bản thân mình.

- Biện pháp ẩn dụ: được sử dụng qua câu hỏi tu từ được điệp lại hai lần trong bài thơ "Tôi hỏi người, người sống với nhau như thế nào?". Nếu như với cây cỏ, đất, nước, các sự vật sẽ không ngần ngại mà trả lời rằng chúng sống tôn trọng và chan hòa với nhau. Nhưng câu hỏi tu từ được điệp lại 2 lần ở cuối bài phần nào bộc lộ sự hoài nghi về cách sống của con người. Phép ẩn dụ nhằm thức tỉnh con người sống trân trọng, yêu thương nhau hơn...

Câu 3: Từ lối sống của đất, nước và cỏ, anh (chị) rút ra bài học gì về lối sống của con người.

Muôn vật trên thế gian đều có linh hồn, sinh ra cũng đều có sứ mệnh riêng. Mỗi giống loài mỗi khác, có những nét đặc biệt riêng, lối sống riêng nhưng đều mang một ý nghĩa được tồn tại, được sống, được cảm nhận. Đề cập đến con người, lối sống cách nghĩ của mỗi cá nhân là khác nhau. Càng nhiều tuổi, trải qua nhiều chuyện tầm nhìn sẽ rộng hơn, cách nghĩ sẽ vị tha hơn, lối sống và cách đối nhân xử thế sẽ đúng với đạo làm người hơn. Những câu văn ngắn gọn tưởng chừng như đơn giản của ông- Hữu Thỉnh nhưng lại ẩn chứ những ý nghĩa đặc biệt, trưởng thành của một người đã trải qua vô vàn sự đời. Với những kinh nghiệm lâu năm của ông, chỉ vọn vẹn những câu thơ này, ông đã đem lại cho người ta bài học để đời, cách sống giữa người với người. 

   Trong 2 câu thơ đầu: 

Tôi hỏi đất: Đất sống với nhau như thế nào?

          - Chúng tôi tôn cao nhau!

Tôi hỏi nước: Nước sống với nhau như thế nào?

          - Chúng tôi làm đầy nhau!

        Tôi hỏi cỏ: Cỏ sống với nhau như thế nào?

          - Chúng tôi đan vào nhau!

          Làm nên những chân trời.

     Những câu thơ ngắn gọn, theo phong cách trực tiếp đi thẳng vào vấn đề, không giống như ý nghĩa sâu xa, mang nhiều hàm ý của nó. Mỗi câu thơ có phong thái giản dị, đi vào lòng người, tuy ngắn nhưng không khô khan, khi đọc khiến người ta phải tự ngẫm lại mình. Các câu thơ độc lập tưỏng như không có sự liên kết nhưng không, chúng liên kết với nhau để nói đến cách sống của con người nên như thế nào. Mỗi câu nói đến một cách mà con người nên sống với nhau, các câu thơ theo kiểu cách đa giọng điệu, đa cách nhìn về nhiều vấn đề khác nhau qua lời "đất-nước-cỏ". 

    Nói đến 2 câu thơ đầu: 

Tôi hỏi đất: Đất sống với nhau như thế nào?

          - Chúng tôi tôn cao nhau!

     Đất là thứ được tác giả đề cập đến đầu tiên, tại sao trong ba sự vật nước, cỏ và đất tác giả lại chọn đất đầu tiên trong khi vẫn có thể thay đổi vị trí vì các câu thơ mang tính chất độc lập? Có phải do đất gần gũi và thân thuộc với con người nhất, gắn bó với con người từ bao đời nay? Nói vậy không phải nói nước hay cỏ không cần thiết mà là nói đến sự quan trọng, gần gũi cho đất đối với người. Đất được ví như một thư thiêng liêng, cao quý? Phải chăng đất quan trọng với con người giống như gốc rất quan trọng với cây? Tác giả Hữu Thỉnh đã lĩnh ngộ một cách sâu sắc để nói về cách sống giữa người với người qua đất. "Tôn cao" (nhau) là nâng đỡ,  tôn cao là không dấm đạp nhau, hạ thấp nhau, là hướng về những thứ tươi đẹp, thuần khiết và trong sáng về tình cảm giữa người với người. Đơn giản chỉ muốn giúp đỡ nhau, không có tính toán. Sống với nhau bằng thứ tình cảm gắn bó, đáng để trân trọng. 

     Qua những câu trả lời của đất, nước, cỏ đã gửi gắm bài học về thế giới người: con người cần sống tôn trọng, thân ái và gần gũi, nhân văn hơn với nhau. Điều này đặc biệt cần thiết trong xã hội hiện đại đang ngày càng bị cuốn trôi bởi những thứ công nghệ hiện đại, con người sống xa cách và có phần vô cảm, lạnh lùng với nhau.

Thảo luận

Lời giải 2 :

Câu 1: Các phương thức biểu đạt được sử dụng là biểu cảm, tự sự. 
Câu 2: Biện pháp tu từ được sử dụng là điệp cấu trúc "Tôi hỏi...Như thế nào" (Nhấn mạnh những thắc mắc, trăn trở của tác giả về cuộc sống xung quanh mình). Và còn sử dụng phép nhân hóa "Chúng tôi", "Tôn cao", "Làm đầy", "Đan vào" cho đất, nước, cỏ cây (Thể hiện sự sống sinh động của thiên nhiên vạn vật. Mỗi sự vật đều có linh hồn riêng và cũng biết cách sống)
Câu 3: Chúng ta giống như những tế bào tồn tại trong cùng một "cơ thể sống" - Xã hội. Để cơ thể ấy thực sự phát triển và trở nên tốt đẹp, mỗi tế bào cần có sự liên kết, tương tác và hỗ trợ lẫn nhau. Đó cũng là lời nhắn nhủ từ cách sống của đất, nước và cỏ cây. Sự gắn bó giữa người với người là sức mạnh vô hình giúp chúng ta vượt qua khó khăn trong cuộc sống. Sẽ thế nào nếu xã hội này thiếu vắng tình người hay ai ai cũng lao đầu vào công việc của riêng mình và quên mất việc kết nối với những người xung quanh - Những người đang sống chung với ta dưới một bầu trời, trong một xã hội? Quả thực điều đó quá kinh khủng. "Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình" - Đây là một câu thơ rất ý nghĩa của nhà thơ Tố Hữu. Sống là phải quan tâm, chia sẻ và gắn kết với những người trong cộng đồng. Tình yêu thương sẽ được lan tỏa và làm thế giới này tuyệt vời hơn. Chúng ta cần biết "Tôn cao" - Tôn trọng, giúp đỡ mọi người khi họ cần. "Làm đầy" - Lấp đầy những khoảng trống lạnh lẽo trong tâm hồn bằng sự đối xử chân thành. Và "Đan vào nhau" - Đó là tình đoàn kết, gần gũi và hợp tác chặt chẽ trong công việc cũng như cuộc sống. Đến thiên nhiên còn biết cách sống đẹp và hiểu được tầm quan trọng của đồng loại mình, vậy tại sao con người lại không? Làm mất đi một mối quan hệ thì dễ chứ níu giữ nó mới khó. Nói tóm lại, con người cần rèn luyện cho mình lối sống đẹp. Hãy luôn nhớ rằng chúng ta đang ở trong một cộng đồng chung và phải có sự kết nối, chia sẻ với những người xung quanh. Đừng quá ích kỉ, chỉ biết nghĩ cho riêng mình. Trong cuộc sống này, chúng ta cần vật chất để tồn tại, nhưng vật chất có dư dả bao nhiêu vẫn không thể so sánh được với những giá trị tinh thần tuy giản dị mà hết sức ý nghĩa. Con người phải kết nối hài hòa với nhau để cùng vẽ nên những màu sắc tươi sáng cho bức tranh cuộc sống. Sống biết yêu thương, chia sẻ thì chúng ta cũng nhận lại được nhiều niềm vui và lạc quan hơn! Chỉ cần một hành động nhỏ bé thôi, nhưng nếu xuất phát từ trái tim thì cũng rất đáng quý rồi! 

Bạn có biết?

Ngữ văn có nghĩa là: - Khoa học nghiên cứu một ngôn ngữ qua việc phân tích có phê phán những văn bản lưu truyền lại bằng thứ tiếng ấy.

Nguồn : TỪ ĐIỂN TIẾNG VIỆT

Tâm sự 7

Lớp 7 - Năm thứ hai ở cấp trung học cơ sở, một cuồng quay mới lại đến vẫn bước tiếp trên đường đời học sinh. Học tập vẫn là nhiệm vụ chính!

Nguồn : ADMIN :))

Copyright © 2021 HOCTAP247