Câu 1: Biểu hiện của nội dung yêu nước trong văn học trung đại 

Một số đặc điểm của nội dung yêu nước trong văn học trung đại Việt Nam từ thế kỷ X đến hết thế kỷ XIX:

• Yêu nước luôn gắn liền với lí tưởng trung quân ái quốc.
• Luôn tự hào và luôn phát huy về truyền thống của dân tộc.
• Văn học cho thấy lòng yêu con người hay yêu ngôn ngữ dân tộc.
• Đồng thời, văn học thời kỳ này còn  thể hiện sự căm thù giặc, quyết tâm đánh giặc cứu nước.
• Bên cạnh đó, văn học thời kỳ này còn thể hiện khát khao tự do, tình yêu và hạnh phúc, cảm thông với người phụ nữ.

Biểu hiện mới của văn học trung đại Việt Nam

• Sự ý thức về vai trò của người trí thức đối với đất nước (tác phẩm Chiếu cầu hiền- Ngô Thì Nhậm).
• Tư tưởng canh tân đất nước (Tác phẩm lập khoa luật- Nguyễn Tường Tộ).
• Đó là sự tích cực và tìm hướng đi cho cuộc đời trong hoàn cảnh bế tắc (Bài ca ngắn đi trên bãi cát- Cao Bá Quát).
• Cảm hứng hào hùng và bi tráng gắn với hoàn cảnh lịch sử (Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc- Nguyễn Đình Chiểu) …

Câu 2: Nguyên nhân xuất hiện trào lưu nhân đạo trong văn học trung đại Việt Nam

Văn học trung đại Việt Nam thế kỉ XVIII đến hết thế kỉ XIX xuất hiện trào lưu nhân đạo chủ nghĩa bởi những nguyên nhân sau:

• Xã hội phong kiến từng bước đang khủng hoảng, các cuộc khởi nghĩa, chiến tranh liên miên.
• Chủ nghĩa nhân đạo thời điểm này đã khiến trở thành một trào lưu, với hàng loạt tác phẩm tên tuổi như Truyện Kiều, Chinh phụ ngâm, Cung oán ngâm…
• Nội dung thể hiện của chủ nghĩa nhân đạo: luôn hướng tới những giá trị trân quý của con người, đó là sự cảm thương với những kiếp người thấp cổ bé họng.
• Hướng đến quyền sống của con người.
• Sự ý thức về cá nhân như quyền sống, quyền mưu cầu hạnh phúc.

Câu 3: Lấy ví dụ qua tác phẩm Vào phủ chúa Trịnh

• Giá trị phản ánh: Văn học thời kỳ này đã giúp tái hiện lại chân thực cuộc sống xa hoa nơi phủ chúa.
• Phê phán hiện thực: Các tác giả đã thật tinh tế và khéo léo khi phê phán sự xa hoa của vua chúa đi cùng với đó là cuộc sống tăm tối của tầng lớp nông dân ở phủ chúa.

Câu 4: Giá trị nội dung và nghệ thuật của thơ văn Nguyễn Đình Chiểu

Giá trị nội dung:

• Các tác phẩm của Nguyễn Đình Chiểu luôn đề cao lí tưởng đạo đức nhân nghĩa của đạo Nho cũng như thấm đậm ý nghĩa của tình thần dân tộc.
• Bên cạnh đó, tác phẩm cũng đề cao lòng yêu nước và thương dân, đồng thời cũng ca ngợi những con người luôn vì dân vì nước, bất khuất, anh dũng , kiên cường.

Giá trị nghệ thuật:

• Nghệ thuật thơ văn của Nguyễn Đình Chiểu mang đậm nét văn chương trữ tình đạo đức (chứa đựng nhiều cảm xúc, suy ngẫm) cũng như là dấu ấn của người dân Nam Bộ.

b) Phương pháp

Trên đây là chuyên đề và hướng dẫn ôn tập văn học trung đại Việt Nam. Mong rằng với những kiến thức trên có thể phục vụ cho bạn trong quá trình nghiên cứu của bản thân. Hy vọng bạn sẽ luôn nắm vững kiến thức về chủ đề ôn tập văn học trung đại Việt Nam. Chúc bạn luôn học tốt!

              bài làm 

Văn học trung đại Việt Nam trải qua mười hai thế kỉ từ thế kỉ Xuân Hương đến hết thế kỉ XIX. Đây là thời kì dân tộc ta đã thoát khỏi ách thống trị nặng nề của phong kiến phương Bắc hơn một ngàn năm.Nền văn học trung đại Việt Nam gắn liền với quá trình đấu tranh dựng nước và giữ nước của dântộc. Về nội dung văn học thời kỳ này mang hai đặc điểm lớn đó là: Cảm hứng yêu nước và cảm hứng nhân đạo.

Cảm hứng yêu nước và cảm hứng nhân đạo thực ra không hoàn toàn tách biệt nhau. Bởi yêu nước cũng là phương diện cơ bản của nhân đạo.Tuy vậy cảm hứng nhân đạo cũng có những đặc điểm riêng. Nó bao gồm những nguyên tắc đạo lí làm người, những thái độ đối xử tốt lành trong các mối quan hệ giữa con người với nhau, những khát vọng sống, khát vọng về hạnh phúc. Đó còn là tấm lòng cảm thương cho mọi kiếp người đau khổ,đặc biệt là với trẻ em, với phụ nữ và những người lương thiện bị hãm hại, những người hồng nhan mà bạc mệnh, những người tài hoa mà lận đận…Những nội dung nhân đạo đó đã được thể hiện ởtrong toàn bộ văn học trung đại, những biểu hiện tập trung nhất là ở trong các tác phẩm văn học nửa sau thế kỉ XVIII và nửa đầu thế kỉ XIX, đặc biệt là trong những tác phẩm thơ.

Nội dung cảm hứng nhân đạo của văn học trung đại có ảnh hưởng sâu sắc từ tư tưởng từ bi bác ái của đạo phật và học thuyết nhân nghĩa của đạo Nho.

Trong thơ trung đại Việt Nam có thể kể ra rất nhiều những tác phẩm mang nội dung nhân đạo như:Bình ngô đại cáo của Nguyễn Trãi, Truyện Kiều của Nguyễn Du, Cung oán ngâm khúc của NguyễnGia Thiều, Chinh phụ ngâm của Đặng Trần Côn, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu,…

Không chỉ lên tiếng đòi quyền sống, quyền hạnh phúc cho con người mà các tác giả còn cất lên tiếng nói nhân đạo phản đối những cuộc chiến tranh phi nghĩa đã cướp đoạt đi những quyền sống thiêng liêng mà lẽ ra con người phải có. Đặc biệt các tác giả nói lên tiếng nói bênh vực người phụ nữ nhữngngười chịu nhiều thiệt thòi trong xã hội.

Không chỉ lên tiếng đòi quyền sống, quyền hạnh phúc cho con người mà các tác giả còn cất lên tiếngnói nhân đạo phản đối những cuộc chiến tranh phi nghĩa đã cướp đi biết bao nhiêu cảnh sống yênvui, chia lìa bao nhiêu đôi lứa. Qua lời của người chinh phụ trong tác phẩm Chinh phụ ngâm – ĐặngTrần Côn muốn lên án cuộc chiến tranh phong kiến phi nghĩa đó là nỗi nhớ người chồng nơi chiến trường gian khổ.

Những cuộc chiến tranh này thực chất chỉ là việc tranh quyền đoạt lợi của các tập đoàn phong kiến và phủ lên nó là một bầu trời đầy tang thương. Thế lực đồng tiền cũng đã phủ mờ đi những nét truyền thống tốt đẹp của xã hội đó là với trường hợp nàng Kiều. Trong xã hội trung đại, thế lực đồng tiền cũng rất đáng lên án vì nó đã vùi lấp và nhấn chìm đi biết bao những con người tài hoa, những con người có khát vọng hoài bão lớn muốn đem sức lực nhỏ bé của mình cống hiến cho sự nghiệp của dân tộc.

Văn học trung đại đã chứng minh cho tinh thần nhân đạo cao cả của dân tộc Việt Nam. Đó là một dân tộc có những truyền thống tốt đẹp. Quay trở lại với bài Đại cáo bình Ngô sau khi đánh thắngquân xâm lược nhà Minh, quân và dân ta đã mở đường hiếu sinh cho kẻ thù chứ không phải đuổicùng giết tận, việc làm nhân đạo đó chẳng những đã thể hiện tinh thần nhân đạo cao cả của dân tộcmà còn thể hiện niềm khát vọng được sống trong hòa bình của nhân dân.

Nhìn chung cảm hứng nhân đạo trong thơ trung đại chủ yếu được thể hiện qua những nét chủ yếu sau:

Trước hết đó là tiếng nói của tác giả, đó là tình cảm của tác giả dành cho những con người nhỏ bé chịu nhiều thệt thòi trong xã hội qua đó mà đòi quyền sống, quyền hạnh phúc cho họ, có được tìnhcảm như vậy, các tác giả thơ thời kì này mới viết được những dòng thơ, trang thơ xúc động đến nhưthế.

Thơ trung đại còn thể hiện ở tiếng nói bênh vực giữa con người với con người, đề cao tình bạn, tình anh em, tình cha con, thể hiện mong muốn được sống trong hòa bình.

Thơ trung đại đã thể hiện bước đi vững chắc của mình trong hơn mười thế kỉ, đó là sự tiếp nối bước đi của nền văn học dân gian. Tuy văn học dân gian thời kì này vẫn phát triển nhưng dấu ấn không còn như trước. Thơ trung đại đã thể hiện những truyền thống tốt đẹp của dân tộc đó là chủ nghĩa yêu nước và tinh thần nhân đạo qua đó mà làm tiền đề cho sự phát triển văn học các thời kì tiếp theo.

vote cho anh và cảm ơn anh nhé:>>