Ở một loài thực vật, tính trạng màu hoa do hai gen không alen (Aa và Bb) quy định.

* Hướng dẫn giải

Có 3 phát biểu đúng, đó là I, II và III.

- Hoa đỏ: hoa hồng : hoa trắng \(= \left( {44,25\% + 12\% } \right):\left( {26,75\% + 10,75\% } \right):\left( {4\% + 2,25\% } \right) = 9:6:1.\) 

   → Tính trạng di truyền theo quy luật tương tác bổ sung.

   Quy ước: A-B- :  hoa đỏ;    A-bb = aaB- : hoa hồng;    aabb : hoa trắng.

- Quả tròn: quả bầu dục \(= \left( {44,25\% + 26,75\% + 4\% } \right):\left( {12\% + 10,75\% + 2,25\% } \right) = 3:1\).

    → Quả tròn trội so với quả bầu dục.

 Quy ước: D: quả tròn; d: quả bầu dục.

- Hai cặp tính trạng này liên kết không hoàn toàn (có hoán vị gen). Vì nếu phân li độc lập thì kiểu hình hoa trắng, quả bầu dục chiếm tỉ lệ là \(\frac{1}{{16}} \times \frac{1}{4} = \frac{1}{{64}}\) (trái với bài toán là 2,25%).

    → Cặp gen Dd liên kết với một trong hai cặp gen Aa hoặc Bb.

   Giả sử Dd liên kết với Bb, ta có:

- Hoa trắng, quả bầu dục có kiểu gen \(aa\frac{{\underline {bd} }}{{bd}} = 0,0225.\) Vì cặp gen Aa phân li độc lập cho nên kiểu hình aa chiếm tỉ lệ 0,25 \(\to \frac{{\underline {bd} }}{{bd}} = 0,0225:0,25 = 0,09.\) 

   Kiểu gen \(\frac{{\underline {bd} }}{{bd}} = 0,09 \to \underline {bd} = 0,3 \to \) Tần số hoán vị gen là \(1 - 2 \times 0,3 = 0,4.\) 

- I đúng. P có kiểu gen dị hợp về 3 cặp, trong đó 2 cặp liên kết không hoàn toàn thì sẽ có 30 kiểu gen.

- II đúng. F1 có tỉ lệ 3 : 1 đối với tính trạng quả → Dd x Dd; F1 có tỉ lệ 9 : 6 : 1 đối với tính trạng màu hoa.

    → \({\rm{Aa}}Bb \times {\rm{AaBb}}{\rm{.}}\) Ở F1, kiểu hình lặn \(\frac{{\underline {bd} }}{{bd}}\) chiếm tỉ lệ 0,09 cho nên giao tử \(\underline {bd} = 0,3\).

   → Đây là giao tử liên kết → Kiểu gen của P là giống nhau.

- III đúng. Tần số hoán vị là 40%.

- IV sai. Cây hoa đỏ, quả tròn có tỉ lệ là 44,25%. Cây hoa đỏ, quả tròn thuần chủng \(\left( {AA\frac{{\underline {BD} }}{{BD}}} \right)\) có tỉ lệ đúng bằng cây hoa trắng, quả bầu dục \(\left( {aa\frac{{\underline {bd} }}{{bd}}} \right) = 2,25\% .\)

   → Lấy ngẫu nhiên một cây hoa đỏ, quả tròn F1 thì xác suất thu được cây thuần chủng là \(2,25\% :44,25\% \approx 50\% \).