Soạn bài: Thầy bói xem voi

Bố cục:

   - Đoạn 1(từ đầu ... cùng xem): hoàn cảnh xem voi.

   - Đoạn 2 (tiếp ... như cái chổi sể cùn): cách xem và phán về voi.

   - Đoạn 3 (còn lại): kết quả.

Tóm tắt:

Năm ông thầy bói mù góp tiền để xem con voi có hình thù thế nào. Mỗi ông sờ một bộ phận của voi. Ông sờ vòi bảo con voi sun sun như con đỉa; ông sờ ngà bảo con voi chần chẫn như cái đòn càn; ông sờ tai bảo con voi như cái quạt thóc; ông sờ chân nói con voi như cái cột đình; ông sờ đuôi lại bảo con voi tun tủn như các chổi sể cùn. Năm ông cãi nhau rồi đánh nhau toác đầu chảy máu.

Câu 1 (trang 103 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

   Bằng thái độ ai cũng tin mình đúng, người sau bác bỏ ý kiến người trước, không chịu lắng nghe ý kiến mà đưa ra những phán đoán khác nhau:

   - Người sờ vòi thấy voi sun sun như con đỉa.

   - Người sờ ngà thấy voi chần chẫn như cái đòn càn.

   - Người sờ tai thấy bè bè như cái quạt thóc.

   - Người sờ chân thấy sừng sững như cái cột đình.

   - Người sờ đuôi thấy tua tủa như cái chổi sể càn.

Câu 2 (trang 103 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

   Sai lầm của các thầy bói là không xem xét, nhận định hình thù con voi một cách khái quát mà chỉ xem xét những bộ phận nhỏ. Một lỗi nữa nằm ở sự thiếu lắng nghe ý kiến của nhau mà chỉ biết riêng mình.

Câu 3 (trang 103 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1): Bài học:

   - Phải nhận định sự việc, sự vật bằng cái nhìn tổng thể, bằng mọi giác quan.

   - Không lấy cái bộ phận thay cho toàn thể.

   - Cần biết lắng nghe, tổng hợp ý kiến người khác kết hợp với phân tích, đánh giá, tổng hợp.

   Một số trường hợp có thể xảy ra như tình huống “Thầy bói xem voi”:

   - Một bạn vô tình làm em ngã, em lại nghĩ rằng bạn có ý gây gổ cố tình đẩy ngã em.

   - Bạn em mượn sách của em nhưng quên không trả và em nghĩ rằng bạn giả vờ quên để lấy luôn cuốn sách của em.