Ôn tập phần Văn - Soạn văn 7

Câu 1. Em hãy nhớ và ghi lại tất cả nhan đề các văn bản (tác phẩm)  đã được đọc - hiểu trong cả năm học. Sau đó đối chiếu với sách giáo khoa, tự kiểm tra và bổ sung những chỗ thiếu, sửa những chỗ sai rồi chép lại vào vở một cách đầy đủ, chính xác danh mục các văn bản đã học.

HỌC KỲ I

   - Cổng trường mở ra

   - Mẹ tôi

   - Cuộc chia tay của những con búp bè

   - Những câu hát về tình cảm gia đình

   - Những câu hát về tình yêu quệ hương, đất nước, con người

   - Những câu hát than thân

   - Những câu hát châm biếm

   - Sông núi nước Nam

   - Phò giá về kinh

   - Buổi chiều đứng ở phủ Thiên trường trông ra

   - Bài ca Côn Sơn

   - Sau phút chia li

   - Bánh trôi nước

   - Qua đèo Ngang

   - Bạn đến chơi nhà

   - Xa ngắm thác núi Lư

   - Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh

   - Ngẫu nhiên viết nhân mới về quê

   - Bài ca nhà tranh bị gió thu phá

   - Cảnh khuya

   - Rằm tháng Giêng

   - Tiếng gà trưa

   - Một thứ quà của lúa non: cốm

   - Sài Gòn tôi yèu

   - Mùa xuân của tôi.

HỌC Kì II

   - Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất

   - Tục ngữ về con người và xã hội

   - Tinh thẩn yêu nước của nhân dân đa

   - Sự giàu đẹp của tiếng Việt

   - Đức tính giàn dị của Bác Hồ

   - Ý nghĩa văn chương

   - Sống chết mặc bay

   - Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu

   - Ca Huế trên sông Hương

   - Quan Âm Thị Kính 

Câu 2. Đọc lại các phần mục mà Sách giáo khoa yêu cầu.

Tổng hợp các bài Soạn văn lớp 7 tập 2. 

Câu 3. Những tình cảm, những thái độ thể hiện trong các bài ca dao, dân ca đã được học là gì? Học thuộc lòng những bài ca dao trong phần đọc chính.

   - Những tình cảm thể hiện trong các bài ca dao dân ca đã học:

     + Tình cảm gia đình.

     + Tình yêu quê hương, đất nước, con người.

   - Những thái độ thể hiện trong các bài ca dao dân ca đã học:

     + Thái độ oán trách, phản kháng, tố cáo xã hội phong kiến.

     + Thái độ phê phán những cái xấu trong xã hội.

Câu 4. Các câu tục ngữ đã được học thể hiện những kinh nghiệm, thái độ của nhân dân đối với thiên nhiên, lao động sản xuất, con người và xã hội như thế nào?

   Các câu tục ngữ đã học thể hiện những kinh nghiệm về thời tiết, trồng trọt, chăn nuôi và những kinh nghiệm sống.

   Chúng còn thể hiện thái độ tôn vinh giá trị con người, thái độ đề cao các phẩm chất tốt đẹp.

Câu 5. Những giá trị lớn về tư tưởng, tình cảm thể hiện trong các bài thơ , đoạn thơ trữ tình của Việt Nam và Trung Quốc (thơ Đường) đã được học là gì? Học thuộc lòng các bài thơ, đoạn thơ thuộc phần văn học trung đại của Việt Nam, hai bài thơ Đường (thơ dịch, tự chọn), hai bài thơ của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Câu 6. Riêng với các văn bản đọc - hiểu là văn xuôi (trừ phần văn nghị luận), em hãy lập bảng tổng kết theo mẫu sau đây: 

. Các vãn bản đọc (trừ nghị luận):

Số     TT	Nhan đề	Giá trị chính về nội dung	Giá trị chính về         nghệ thuật
1	Trường học	Lời cha khuyên con hãy cô gắng tiến ỉên trên con đường học tập.	Lời thư chân tình giàu xúc cảm.
2	Vi sao hoa cúc có nhiều cánh nhỏ	Qua lời giải thích vì sao hoa cúc có nhiều cánh, cồu chuyện đã phản ánh lòng thương mẹ sâu sắc của bé gái.	Lời kể thật ngắn gọn mà ý nghĩa vẫn sâu xa.
3	Lời kể của nhà vãn Nguyễn Công Hoan	Phê phán cách viết "cộc lốc" không ai hiểu nổi.	Lời kể dí dỏm kèm theo dẫn chứng làm cho ý diễn đạt thật rõ ràng, minh bạch.
4	Nhớ thầy Song An Hoàng Ngọc Phách	Đề cao tình thầy trò.	Lời kể mộc mạc, kết thúc khá bất ngờ thú vị.
5	Thư cho một người bạn để hiểu về đất nước mình	Tình yêu tổ quốc Ka-dắc-xtan của I-ri-na Ki-xlô-va.	Thư viết theo lối văn miêu tả giàu hình ảnh, giàu cảm xúc.
6	Tấm gương	Từ câu chuyện tấm gương nhà văn muốn nói con người cần có một tâm hồn đẹp để soi vào tấm gương lương tâm mà không hổ thẹn.	Bài văn dùng tấm gương làm một hình ảnh ẩn dụ để biểu lộ tư tưởng tình cảm.
7	Hoa học trò	Bài văn thể hiện xúc cảm của tác giả về màu hoa phượng xa bạn, xa trường.	Lời văn giàu hình ảnh và chứa chan cảm xúc.
8	Tản văn Mai Văn Tạo	Tình yêu miền quê An Giang nhiều cảnh đẹp, nhiều chiến tích, kì công.	Lời văn miêu tả kết hợp với lời kể đầy xúc cảm.
9	Cây sấu Hà Nội	Tình yêu cây sấu trong lòng người Hà Nội.	Lời văn miêu tả đầy xúc cảm.
10	Sấu Hà Nội	Những đức tính tốt đẹp của cây sấu Hà Nội.	Bài văn thể hiện cách nhìn độc đáo, cách suy nghĩ tinh tế.
11	Con gà đất (Hoàng Phủ Ngọc Tường)	Niềm say mê con gà đất, một kỉ niệm đẹp của tuổi thơ.	Lời văn miêu tả, kể chuyện thể hiện niềm hoài tưởng sâu sắc thiết tha.

12	Trích “Những tâm lòng cao cá*	Tinh cầm yêu kính sâu sắc đối với cô giáo.	Lời vân kế chuyện chân thành làm sống lại bao kỉ niệm đẹp đẻ vê cô giáo mến yêu.
13	Mõm Lũng Cú tột bắc	Tình yêu đất nước qua việc miêu tả mõm Lũng Cú cực bắc và mũi Cà Mau cực nam của Tổ quốc.	Lời vân miêu tả giàu hình ânh so sánh, giàu hlnh ảnh liên tưởng.
14	Trích “Cỏ dại* của Tô Hoài	Tình yêu thương sâu sắc đối với cụ già.	Sự quan sát tỉnh thế của tác giả làm nổi lên những tình cảm thiết tha trìu mến.
15	Quà bánh tuổi thơ	Những kỉ niệm tuổi thơ khi nhớ ỉạỉ những món quà bánh ngon lành của tuổi học trò.	Lời văn miêu tả tỉ mỉ, sông động.
16	“Bàn chân của bố" trích Tuổi thơ im lặng của , Duy Khán	Tình cảm thương yêu người cha đã một đời vất vả gian nan lo toan cuộc sấng.	Lời văn miêu tả, tự sự trong niềm hồi tưởng giàu cảm xúc.
17	Kẹo mầm	Những kỉ niệm sâu sắc về mẹ.	Lời văn tự sự có tính hồi tượng thật cảm động.
18	Cảm nghĩ về một bài ca dao	Cảm nghĩ về một bài ca sao thông qua sự hồi tưởng, liên tưởng.	Lời văn giàu yếu tố tưởng tượng và hoài niệm.

 

Câu 7.* Dựa vào Bài 21 (Sự giàu đẹp của tiếng Việt), kết hợp với việc học tập tác phẩm văn học bằng tiếng Việt đã có, hãy phát biểu những ý kiến về sự giàu đẹp của tiếng Việt (có dẫn chứng kèm theo).

   - Sự giàu đẹp của tiếng Việt thể hiện ở chỗ hài hòa về mặt âm hưởng, thanh điệu. Tiếng Việt có hai thanh bình và' bôn thanh sắc nên giàu hình tượng ngữ âm như các âm giai trong âm nhạc. Ví dụ như đoạn thơ sau đây chính là một đoạn thơ rất giàu nhạc tính:

     Chốn Hàm Dương chàng còn ngoảnh lại Bến Tiêu Tương thiếp hãy trông sang Bến Tiêu Tương cách Hàm Dương Cây Hàm Dương cách Tiêu Tương mấy trùng Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu Ngàn dâu xanh ngắt một màu Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?

   - Sự giàu đẹp của tiếng Việt còn thể hiện ở chỗ dồi dào về từ vựng và rất uyển chuyển trong cách đặt câu, diễn ý.

   Đoạn vân sau đây đêr chứng minh điều ấy:

    “Bóng tre trùm lên âu yếm làng, bản, xóm, thôn. Dưới bóng tre của ngàn xua, thấp thoáng mái đình mái chùa cổ kính. Dưới bóng tre xanh, ta gìn giữ một nền v&n hốa lâu đời. Dưới bống tre xanh, đỗ từ lâu đời, người dân cày Việt Nam dựng nhà, dựng cửa, vỡ ruộng, khai hoang. Tre ăn ở với người, đời đời, kiếp kiếp. Tre, nứa, mai, vầu giúp người trăm nghìn công việc khác nhau...”.

Câu 8.* Dựa vào Bài 24 (Ý nghĩa văn chương) , kết hợp với việc học tập tác phẩm văn học đã có, hãy phát biểu những điểm chính về ý nghĩa của văn chương (có dẫn chứng kèm theo).

    Văn chương, từ bao đời nay đã làm rung động trái tim của con người vì văn chương cố một sức mạnh riêng của nó.

    Nhà văn Hoài Thanh nói: “Tiếng khóc, nỗi đau thương chính là nguồn gốc của thi ca”. Điều này quả là đúng khi ta đối chiếu với nhiều tác phẩm, ví dụ như Truyện Kiều của Nguyễn Du hay Chinh phụ ngâm (bản dịch) của Đoàn Thị Điểm. Cả cuốn Truyện Kiều hơn ba nghìn câu thơ là nỗi đau chứa chan nước mắt của nàng Kiều, một thiếu nữ có sắc, có tài nhưng đã bị dập liễu vùi hoa trong cảnh bùn nhơ.

    Chinh phụ ngâm cũng là khúc ngâm về nỗi lòng sầu thương, nhớ mong của người vợ có chồng phải đi ra trận phục vụ cho cuộc chiến tranh tranh quyền đoạt vị của bọn vua chúa phong kiến.

    Cả hai tác phẩm này đã trở thành những kiệt tác trong văn học nước nhà.

    Nhà văn Hoài Thanh còn viết: “Nguồn gốc cốt yếu của văn chương là lòng thương người và rộng ra thương cả muôn vật, muôn loài”.

    Điều này cũng thể hiện rõ trong hai kiệt tác nói trên. Chính Nguyễn Du đã thông cảm sâu sắc với nỗi đau của nàng Kiều. Nguyễn Du đã đau nỗi đau của nàng, khi Kiều bị đánh đập đến “thịt đổ máu sa” thì lòng Nguyễn Du cũng đang rớm máu.

    Ta còn thấy trong văn chương lòng yêu đất nước quê hương như ca dao dân ca đã thể hiện. Tình cảm yêu thiên nhiên cũng là một đề tài luôn gặp trong văn thơ như các bài Sông nước Cà Mau, Lao xao, Bài ca Côn Sơn, Xa ngắm thác núi Lư, Cảnh khuya...

    Văn chương còn có tác dụng “gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sần có”. Ví dụ như ta qhưa hề ra Hà Nội nhưng những bài viết về Hà Nội như Mùa xuân của tôi, Cây sấu Hà Nội, Sấu Hà Nội, Cầu Long Biên - chứng nhân lịch sử khiến ta cũng thấy yêu mến đất Thăng Long. Khi tình cảm yêu đất nước, quê hương của ta còn mơ hồ thì chính những bài ca dao như:

    Rủ nhau xem cảnh Kiếm Hồ Xem cầu Thè Húc, xem chùa Ngọc Sơn Đài Nghiên, tháp Bút chưa mòn Hỏi ai gây dựng nên non nước này.

    Những bài vằn như Lòng yêu nước của I.ê-ren-bua (Ngữ văn 6 tập hai) hay bài Tinh thẩn yếu nước của nhăn dân ta của Bác Hồ, hoặc các bài thơ như Sồng núi nước Nam, Phò giá về kỉnh... dã làm cho ta thấy mến yêu và tự hào về đất nước, vẻ d&n tộc Việt Nam hơn.

Câu 9*. Việc học phần Tiếng Việt và Tập làm văn theo hướng tích hợp trong Chương trình Ngữ văn lớp 7 đã có lợi ích gì cho việc học phần Văn? Nêu một số ví dụ.

    Việc học phần Tiếng Việt và Tập làm văn theo hướng tích hợp trong chương trinh Ngữ Vân 7 đã rất có ích lợi cho việc học phần Văn vì các phần này luốn bổ sung hỗ trợ cho nhau, làm lí thuyết gắn kết với thực hành. Khi nắm vững các kiến thức và kĩ năng vẻ Tiếng Việt và Tệp làm văn thì cũng hiểu phần Vân sâu sắc hem.

    Ví dụ: Ở bài 5 ta học về yếu tố Hán Việt, từ ghép Hán Việt và đặc điểm chung của văn biểu cảm thì các bài học này hỗ trợ thêm cho việc Đọc - Hiểu cac văn bản Nam quốc sơn hà và Tụng giá hoàn kinh sư cùng các bản dịch thơ.