Hướng dẫn soạn bài Số phận con người - Sô Lô Khốp

SỐ PHẬN CON NGƯỜI – SÔ LÔ KHỐP

I- Tiểu dẫn:

 1- Tác giả: Sôlôkhốp

– Sinh ra trong một gia đình nông dân thuộc vùng thảo nguyên Sông Đông gắn bó máu thịt với con người và cảnh vật nơi đây.

 – Sớm tham gia CM – có mặt trên khắp các mặt trận chiến đấu và lao động, tiêu biểu cho lớp trí thức trưởng thành sau CM tháng 10.

 – Đoạt giải Nobel văn chương 1965 với tác phẩm “Sông Đông êm đềm”.

– Viết đúng sự thật là đặc điểm nổi bật trong phong cách nghệ thuật của Sôlôkhốp.

– Các tác phẩm tiêu biểu:

+ Sông Đông êm đềm

+ Đất vỡ hoang

+ Họ đã chiến đấu vì tổ quốc.

+ Số phận con người.

2- Tác phẩm:

– Tóm tắt (sgk)

– Đề tài: Tác phẩm đầu tiên của văn học Xô Viết đề cập đến những đau thương mất mát trong chiến tranh và số phận con người sau chiến tranh.

II- Đọc hiểu:

 1-Những số phận bất hạnh sau chiến tranh:

– Xôcôlốp:

 + Bị mất người thân trong thời nội chiến.

 + Bị bắt làm tù binh: bị đánh đập, hành hạ dã man.

+ Vợ và hai con gái bị bom Đức giết chết. Người con trai – niềm hi vọng cuối cùng – cũng hy sinh khi chiến thắng gần kề.

→ Bị chiến tranh tước đoạt tất cả gia đình và quê hương.

– Vania: ngây thơ, tội nghiệp.

+ Mất bố mẹ, gốc gác, mồ côi, sống lang thang rách rưới.

+ Khắc khoải mong chờ ngày bố trở về.

→ Nạn nhân đau khổ của chiến tranh.

* Những giọt nước mắt rất nhiều trong tác phẩm để thể hiện nối đau không diễn tả thành lời. Qua đó ta thấy được phẩm chất và nghị lực sống – tố cáo tội ác chiến tranh phát mạnh mẽ.

2-Những niềm vui sống:

* Xôcôlốp quyết định nhận bé Vania làm con

– Quyết định nhanh chóng vì:

+ Đồng cảm với một nạn nhân đáng thương trong chiến tranh.

+ Niềm yêu mến trẻ con tự nhiện của một người đã làm cha.

+ Nhạy cảm với nỗi đau non dại của trẻ con ( tiếng thở dài của bé Vania)

– Những ngày sống bên nhau:

+ Chăm sóc và yêu thương Vania.

+ Tâm hồn nhẹ nhõm và bừng sáng.

+ Có được giấc ngủ êm đềm.

+ Trái tim chai lì được phục hồi trở nên mềm dịu hơn.

→ Xôcôlốp tiêu biểu cho tính cách Nga .

+ Kiên cường dũng cảm trong đấu tranh.

+ Là một con người giàu lòng nhân ái.

* Những khó khăn thời hậu chiến:

– Tình cảnh hiện tại của Xô-cô-lốp:

+ Tâm hồn rệu rã.

+ Kí ức luôn trở về vò xé trái tim anh.

+ Khó khăn khi thêm bé Va-ni-a: việc chăm sóc, nuôi dưỡng ảnh hưởng đến cuộc sống.

+ Những kí ức thơ dại của bé Va-ni-a.

– Tâm trạng của Xô-cô-lốp:

+ Ban ngày không một lời than vãn, không một tiếng thở dài.

+ Ban đêm gối đẫm nước mắt.

→ lời ngợi ca con người vượt lên số phận bằng sức mạnh của lòng nhân ái và nghị lực phi thường để sống đẹp giữa cuộc đời.

III- Tổng kết:

– Nhân vật Xô-cô-lốp điển hình cho tính cách Nga: dũng cảm, kiên cường và giàu lòng nhân ái.

– Từ số phận bất hạnh của một con người bình thường, tác giả muốn:

+ Bày tỏ tình cảm và sự trân trọng vẻ đẹp của con người.

+ Kêu gọi quan tâm số phận con người.

+ Niềm tin vào con người cao đẹp, vào nước Nga vững vàng