Tóm tắt bài
1.5. Đặc điểm tiêu hoá ở thú ăn thịt và thú ăn thực vật
1.5.1. Đặc điểm tiêu hoá ở thú ăn thịt
Bộ phận
|
Cấu tạo
|
Chức năng
|
Miệng
|
Răng cửa
Răng nanh to khỏe
Răng trước hàm và răng ăn thịt
|
- Răng cửa lấy thịt ra khỏi xương
- Răng nanh nhọn dài cắm và giữ chặt con mồi
- Răng trước hàm và răng ăn thịt lớn, cắt thịt thành từng mãnh nhỏ để dễ nuốt.
- Răng hàm có kích thước nhỏ, ít được sử dụng
|
Dạ dày
|
Dạ dày đơn to, khỏe, có các enzim tiêu hóa
|
- Dạ dày là một cái túi lớn nên gọi là dạ dày đơn.
- Thịt được tiêu hoá cơ học và hoá học giống như trong dạ dày người. Dạ dày co bóp làm nhuyễn thức ăn trộn đều với dịch vị. Enzim pepsin thuỷ phân prôtêin thành các peptit
|
Ruột
|
Ruột non ngắn
Ruột già
Ruột tịt
|
- Ruột non ngắn hơn nhiều so với ruột non thú ăn thực vật
- Các chất dinh dưỡng được tiêu hoá hoá học và hấp thu trong ruột non giống như ở người
- Ruột tịt không phát triển và không có chức năng tiêu hoá thức ăn
|
1.5.2. Đặc điểm tiêu hoá ở thú ăn thực vật
Bộ phận
|
Cấu tạo
|
Chức năng
|
Miệng
|
Tấm sừng
Răng cửa và răng nanh
Răng trước hàm, răng hàm
|
- Răng nanh giống răng cửa. Khi ăn cỏ, các răng này tì lên tấm sừng ở hàm trên để giữ chặt cỏ
- Răng trước hàm và răng hàm phát triển có tác dụng nghiền nát cỏ.
|
Dạ dày
|
Dạ dày thỏ
Dạ dày thú nhai lại
|
- Dạ dày thỏ, ngựa là dạ dày đơn
- Dạ dày trâu, bò có 4 túi. Dạ cỏ, dạ tổ ong, dạ lá sách, dạ múi khế. Dạ cỏ là nơi dự trữ làm mềm và lên men thức ăn. Trong dạ cỏ, có nhiều vi sinh vật tiêu hoá xenlulôzơ và các chất dinh dưỡng khác.
- Dạ tổ ong giúp đưa thức ăn lên trên trong khi nhai lại. Dạ lá sách giúp tái hấp thu nước. Dạ múi khế tiết ra pepsin, HCl tiêu hoá prôtêin có trong cỏ và vi sinh vật từ dạ cỏ xuống. Bản thân vi sinh vật cũng là nguồng cung cấp prôtêin quan trọng cho động vật.
|
Ruột
|
Ruột non dài
Manh tràng lớn
Ruột già
|
- Ruột non dài vài chục mét và dài hơn rất nhiều so với ruột non của thú ăn thịt
- Các chất dinh dưỡng được tiêu hoá hoá học và hấp thu giống như trong ruột non người
- Manh tràng rất phát triển và có nhiều vi sinh vật cộng sinh tiếp tục tiêu hoá xenlulôzơ và các chất dinh dưỡng có trong tế bào thực vật. Các chất dinh dưỡng đơn giản được hấp thu qua thành manh tràng.
|
Ví dụ:
So sánh sự khác nhau cơ bản giữa hệ tiêu hóa của thú ăn thịt và thú ăn thực vật?
Gợi ý trả lời:
Tên bộ phận
|
Thú ăn thịt
|
Thú ăn thực vật
|
Răng
|
Răng cửa, răng nanh, răng hàm trước, răng ăn thịt phát triển
|
Các răng dùng để nhai và nghiền thức ăn phát triển
|
Dạ dày
|
Đơn to
|
1 ngăn hoặc 4 ngăn
|
Ruột non
|
Ngắn, tiêu hóa và hấp thụ thức ăn
|
Dài, tiêu hóa và hấp thụ thức ăn
|
Manh tràng
|
Không phát triển
|
Phát triển, có nhiều vsv cộng sinh và hấp thụ các dd đơn giản
|
3. Luyện tập Bài 16 Sinh học 11
Sau khi học xong bài này các em cần:
- Mô tả được cấu tạo của ống tiêu hóa ở thú ăn thịt và thú ăn thực vật.
- So sánh được cấu tạo và chức năng của ống tiêu hóa ở thú ăn thịt và thú ăn thực vật, từ đó rút ra được các đặc điểm thích nghi.
3.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 11 Bài 16 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
-
A.
Răng nanh, răng trước hàm sắc nhọn hơn và ruột dài hơn.
-
B.
Răng nanh, răng trước hàm sắc nhọn và ruột ngắn hơn.
-
C.
Răng nanh, răng trước hàm không sắc nhọn bằng và ruột dài hơn.
-
D.
Răng nanh, răng trước hàm không sắc nhọn bằng và ruột ngắn.
-
-
A.
1, 3.
-
B.
2, 3.
-
C.
1, 2.
-
D.
1, 2, 3.
-
-
A.
Dạ cỏ → Dạ tổ ong → Dạ lá sách → Dạ múi khế.
-
B.
Dạ cỏ → Dạ lá sách → Dạ tổ ong → Dạ múi khế.
-
C.
Dạ cỏ → Dạ múi khế → Dạ lá sách → Dạ tổ ong
-
D.
Dạ cỏ → Dạ múi khế → Dạ tổ ong → Dạ lá sách
Câu 2- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online
3.2. Bài tập SGK và Nâng cao
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 11 Bài 16 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 3 trang 70 SGK Sinh học 11
Bài tập 3 trang 24 SBT Sinh học 11
Bài tập 1 trang 38 SBT Sinh học 11
Bài tập 2 trang 38 SBT Sinh học 11
Bài tập 3 trang 38 SBT Sinh học 11
Bài tập 1 trang 65 SGK Sinh học 11 NC
Bài tập 2 trang 65 SGK Sinh học 11 NC
Bài tập 3 trang 65 SGK Sinh học 11 NC
Bài tập 4 trang 65 SGK Sinh học 11 NC
Bài tập 5 trang 65 SGK Sinh học 11 NC
Bài tập 3 trang 89 SGK Sinh học 11 NC
Bài tập 4 trang 89 SGK Sinh học 11 NC
4. Hỏi đáp Bài 16 Chương 1 Sinh học 11
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!