Hô hấp là tập hợp những quá trình, trong đó cơ thể lấy O₂ từ bên ngoài vào để oxi hóa các chất trong tế bào và giải phóng năng lượng cho các hoạt động sống, đồng thời thải CO₂ ra ngoài.

Hô hấp ở động vật

Hô hấp bao gồm các quá trình hô hấp ngoài, hô hấp trong và vận chuyển khí
Hô hấp ngoài: là quá trình trao đổi khí với môi trường bên ngoài thông qua bề mặt trao đổi khí ( phổi, mang, da) giữa cơ thể và môi trường → cung cấp oxi cho hô hấp tế bào, thải CO₂ từ hô hấp trong ra ngoài.
Hô hấp trong là quá trình trao đổi khí trong tế bào và quá trình ho hấp tế bào, tế bào nhận O₂ , thực hiện quá trình hô hấp tế bào và thải ra khí CO₂ để thực hiện các quá trình trao đổi khí trong tế bào

1.2. Bề mặt trao đổi khí

Bề mặt trao đổi khí quyết định hiệu quả trao đổi khí.
Đặc điểm bề mặt trao đổi khí:
- Bề mặt trao đổi khí rộng, diện tích lớn
- Mỏng và ẩm ướt giúp khí khuếch tán qua dễ dàng
- Có nhiều mao mạch và máu có sắc tố hô hấp
- Có sự lưu thông khí tạo ra sự chênh lệch nồng độ để các khí khuếch tán dễ dàng
Nguyên tắc trao đổi khí: khuếch tán.
Các bề mặt trao đổi khí ở động vật gồm có: bề mặt cơ thể, hệ thống ống khí, mang, phổi.

1.3. Các hình thức hô hấp:

Các hình thức hô hấp ở động vật

Đặc điểm so sánh	Hô hấp qua bề mặt cơ thể	Hô hấp bằng hệ thống ống khí	Hô hấp bằng mang	Hô hấp bằng phổi
Bề mặt hô hấp	Bề mặt tế bào hoặc bề mặt cơ thể	Ống khí	Mang	Phổi
Đại diện	Động vật đơn bào (amip, trùng dày,...), đa bào bậc thấp(ruột khoang, giun tròn, giun dẹp)	Côn trùng	Các loài cá, chân khớp (tôm, cua), thân mềm (trai, ốc)	Các loài động vật sống trên cạn như Bò sát, Chim và Thú
Đặc điểm của bề mặt hô hấp	Mỏng và ẩm ướt giúp khí khuếch tán qua dễ dàng Có nhiều mao mạch và máu có sắc tố hô hấp	Hệ thống ống khí được cấu tạo từ những ống dẫn chứa không khí phân nhánh nhỏ dần và tiếp xúc trực tiếp với tế bào	Mang có các cung mang, trên các cung mang có phiến mang có bề mặt mỏng và chứa rất nhiều mao mạch máu. Mao mạch trong mang song song và ngược chiều với chiều chảy của dòng nước	Phổi thú có nhiều phế nang, phế nang có bề mặt mỏng và có mạng lưới mao mạch máu dày đặc Phổi chim có thêm nhiều ống khí.
Cơ chế hô hấp	Khí O₂ và CO₂ được khuếch tán qua bề mặt cơ thể hoặc bề mặt tế bào	Khí O₂ từ môi trường ngoài tế bào, CO₂ ra môi trường	Khí O₂ trong nước khuếch tán qua mang vào máu và khí CO₂khuếch tán từ máu qua mang vào nước.	Khí O₂ và CO₂ được trao đổi qua bề mặt phế nang.
Hoạt động thông khí		Sự thông khí được thực hiện nhờ sự co giãn của phần bụng.	Cá hít vào: cửa miệng cá mở → nắp mang đóng lại → thể tích khoang miệng tăng, áp suất giảm → nước tràn vào khoang miệng mang theo O₂ Cá thở ra: cửa miệng đóng lại → nắp mang mở ra → thể tích khoang miệng giảm, áp suất tăng → đẩy nước trong khoang miệng qua mang ra ngoài mang theo CO₂ Miệng và nắp mang đóng mở nhịp nhàng và liên tục → thông khí liên tục	Sự thông khí chủ yếu nhờ các cơ hô hấp làm thay đổi thể tích khoang thân (bò sát), khoang bụng (chim) hoặc lồng ngực (thú); hoặc nhờ sự nâng lên, hạ xuống của thềm miệng (lưỡng cư).

2. Luyện tập Bài 17 Sinh học 11

Sau khi học xong bài này các em cần:

Nêu được khái niệm hô hấp ở động vật và các đặc điểm chung của bề mặt hô hấp.
Nêu được các hình thức hô hấp của động vật ở nước và ở cạn.
Chứng minh được sự tiến hoá của hệ hô hấp qua từng ngành động vật

2.1. Trắc nghiệm

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 11 Bài 17 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.

Câu 1:
Phần lớn quá trình trao đổi khí ở lưỡng cư được thực hiện qua?
- A. Da
- B. Phổi
- C. Ống khí
- D. Mang
Câu 2:
Ở sâu bọ, sự trao đổi khí diễn ra ở?
- A. mang.
- B. phổi.
- C. hệ thống ống khí.
- D. màng tế bào hoặc bề mặt cơ thể
Câu 3:
Vì sao nồng độ O₂ thở ra thấp hơn so với hít vào phổi?
- A. Vì một lượng O₂ còn lưu giữ trong phế nang.
- B. Vì một lượng O₂còn lưu giữ trong phế quản.
- C. Vì một lượng O₂ đã khuếch tán vào máu trước khi đi ra khỏi phổi.
- D. Vì một lượng O₂ đã ôxi hóa các chất trong cơ thể

Câu 2- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online

2.2. Bài tập SGK và Nâng cao

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 11 Bài 17 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Bài tập 5 trang 38 SBT Sinh học 11

Bài tập 6 trang 39 SBT Sinh học 11

Bài tập 7 trang 39 SBT Sinh học 11

Bài tập 8 trang 39 SBT Sinh học 11

Bài tập 9 trang 39 SBT Sinh học 11

Bài tập 21 trang 42 SBT Sinh học 11

Bài tập 22 trang 42 SBT Sinh học 11

Bài tập 1 trang 70 SGK Sinh học 11 NC

Bài tập 2 trang 70 SGK Sinh học 11 NC

Bài tập 3 trang 70 SGK Sinh học 11 NC

Bài tập 4 trang 70 SGK Sinh học 11 NC

Bài tập 5 trang 70 SGK Sinh học 11 NC

3. Hỏi đáp Bài 17 Chương 1 Sinh học 11

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!

Tiểu học Lớp 6 Lớp 7 Lớp 8 Lớp 9 Lớp 10 Lớp 11 Lớp 12 Hóa học Tài liệu Đề thi & kiểm tra Câu hỏi hoctapsgk.com Nghe truyện audio Đọc truyện chữ Công thức nấu ăn

Sinh học 11 Bài 17: Hô hấp ở động vật

Tóm tắt bài

1.1. Hô hấp là gì?

1.2. Bề mặt trao đổi khí

1.3. Các hình thức hô hấp:

2. Luyện tập Bài 17 Sinh học 11

2.1. Trắc nghiệm

Câu 1: Phần lớn quá trình trao đổi khí ở lưỡng cư được thực hiện qua?

Câu 2: Ở sâu bọ, sự trao đổi khí diễn ra ở?

Câu 3: Vì sao nồng độ O2 thở ra thấp hơn so với hít vào phổi?

2.2. Bài tập SGK và Nâng cao

3. Hỏi đáp Bài 17 Chương 1 Sinh học 11

Câu 1:
Phần lớn quá trình trao đổi khí ở lưỡng cư được thực hiện qua?

Câu 2:
Ở sâu bọ, sự trao đổi khí diễn ra ở?

Câu 3:
Vì sao nồng độ O₂ thở ra thấp hơn so với hít vào phổi?