Giới thiệu một vài nét về Nguyễn Trãi

Đề bài: Giới thiệu một vài nét về Nguyễn Trãi

Nguyễn Trãi (1380-1442), hiệu là ức Trai, con đầu của Nguyễn Phi Khanh, cháu ngoại của tướng công Trần Nguyên Đán, quê ở làng Nhị Khê, phủ Thường Tín, tỉnh Hà Tây. Năm 1400, ông đỗ Thái học sinh (Tiến sĩ) rồi làm quan dưới triều Hồ. Năm 1407, nước ta bị giặc Minh xâm lược và đô hộ. Nguyền Phi Khanh bị giặc bắt đưa sang Tàu, Nguyễn Trãi bị giặc giam lỏng ở thành Đông Quan 10 năm trời.

Năm 1418, Bình Định Vương Lê Lợi phất cờ khởi nghĩa ở núi rừng Lam Sơn, Nguyền Trãi đã biệt Đông Quan tìm đến, gia nhập nghĩa quân với “Bình Ngô sách”. Ông trở thành cánh tay phải đắc lực của Lê Lợi, thực hiện “mưu phạt tâm công”. Mỗi bức thư của Nguyễn Trãi gửi tướng tá giặc Minh “có sức mạnh hàng mười vạn quân”. Ông là mưu sĩ “viết thư thảo lại tài giỏi hơn hết một thời”.

Sau 10 năm kháng chiến gian lao và anh dũng, nhân dân ta đã quét sạch giặc Minh ra khỏi bờ cõi. Nguyễn Trãi đã thay lời Lê Lợi thảo “Bình Ngô đại cáo” tuyên bố nước Đại Việt bước vào một kỉ nguyên mới: “Muôn thuở nền thái bình vững chắc”.

Nguyễn Trãi đă đem lòng “trung hiếu” và tình “ưu ái” giúp vua dựng nước. Nhưng tấm lòng trung nghĩa và tính cương trực của ông đã bị bọn gian thần ghen ghét. Năm 1442, Nguyễn Trãi đã bị tru di tam tộc sau vụ án Lệ Chi Viên. Mãi đến năm 1464, vua Lê Thánh Tông mới minh oan cho ông, truy tặng ông Tán trù bá và ca ngợi:

“Ức Trai tâm thượng quang Khuê tảo”

Nguyễn Trãi là người anh hùng văn võ toàn tài. về phương diện văn hóa, văn học, sự đóng góp cua ông là vô cùng to lớn đối với dân tộc. Ngoài “Quân trung từ mệnh tập "và “Bình Ngô đại cáo", ông còn để lại nhiều tác phẩm rất có giá trị như: “Lam Sơn thực lục”, “Văn bia Vĩnh Lăng”, “Dư địa chí”, “Phú núi Chí Linh”, “Ức Trai thi tập” và “Quốc âm thi tập”,...

Tâm hồn của Nguyễn Trãi vô cùng trong sáng, son sắt thủy chung với nước với dân:

“Bui một tấc lòng ưu ái cũ,

Đêm ngày cuồn cuộn nước triều Đông”.

("Thuật hứng" - 5)

“Bui có một lòng trung lẫn hiếu,

Mài chăng khuyết, nhuộm chăng den”.

("Thuật hứng" -24)

Tóm lại, cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Trãi là bài ca yêu nước tự hào dân tộc.