soạn bài Chiếu dời đô- soạn văn 8

Câu 1. Mở đầu Chiếu dời đô, Lí Công Uẩn viện dẫn sử sách Trung Quốc nói về việc các vua đời xưa bên Trung Quốc cũng từng có những cuộc dời đô. Sự viện dẫn đó nhằm mục đích gì?

   Thời trung đại, khi phải cân nhắc, xác định chí hướng để làm một việc gì, người ta thường lấy chuyện của “Tiền nhân” ra làm căn chuẩn, xem việc đúng đắn là phải tuân theo “mệnh trời”. Những thời đại hoàng kim đã qua được nhắc tới như những tấm gương để soi mình. Lí Thái Tổ cũng đã làm như vậy ở phần đầu bài Chiếu dời đô. Việc dời đô của các triều đại nổi tiếng ở Trung Quốc được biện dẫn là Lí Thái Tổ muốn bày tỏ ý nguyện làm cho đất nước vững bền, thịnh vượng. Cũng như người trước, những việc trọng đại (dời đô) đều phải phù hợp với điều kiện thực tiễn, khách quan (mệnh trời) và hợp với lòng người thì mới đạt được thành quả tốt đẹp. Trong mạch lập luận, dẫn việc dời đô của nhà Thương, Chu, Lí Công Uẩn đang chuẩn bị cho những lí lẽ sẽ thuyết trình ở phần sau.

Câu 2. Theo Lí Công Uẩn, kinh đô cũ ở cùng Hoa Lư (Ninh Bình) của hai triều Đinh, Lê là không còn thích hợp, vì sao? 

    Theo Lý Công uẩn, kinh đô cũ ở vùng núi Hoa Lư không còn thích hợp nữa. Sở dĩ hai triều Đinh Lê vẫn phải dựa vào vùng núi Hoa Lư để đóng đô vì thê và lực của hai triều ấy còn chưa đủ mạnh để dời đô ra một vùng đồng bằng đất phẳng, có vị trí trung tâm, thuận tiện và trù phú.

Câu 3. Theo tác giả, địa thế thành Đại La có những thuận lợi gì để có thể chọn làm nơi đóng đô?

   Ở vào nơi trung tâm trời đất, có cái thê rồng cuộn hổ ngồi (rất đẹp về mặt địa lí); đúng ngôi Nam Bắc Tây Đông; tiện hướng nhìn sông dựa núi; địa thế rộng mà bằng, đất đai cao mà thoáng; dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt; muôn vật rất mực phong phú, tốt tươi. Tóm lại là cả ba mặt thiên thời, địa lợi, nhân hòa đều tốt hơn đô cũ, xứng đáng là thánh địa (đất đẹp), là chốn tụ hội trọng yếu của bốn phương dát nudc (trung tâm kinh tế - văn hóa - chính trị), là nơi kinh đô bậc nhất cùa dè vương muôn đời.

Câu 4. Chứng minh Chiếu dời đô có sức thuyết phục lớn bởi có sự kết hợp giữa lí và tính

   Lấy sử sách làm chỗ dựa cho lí lẽ, lại lấy lí lẽ khuôn thước ấy mà soi vào thực tế của hai triều Đinh, Lê để thấy rằng việc dời đô là tất yếu và cuối cùng đưa ra sự lựa chọn, khẳng định Đại La làm nơi đóng đô mới tốt nhất, tác giả của bài chiếu đã thiết lập một lập luận chặt chẽ, sáng rõ. Hình thức văn xuôi có đan xen những câu mang sắc thái biểu cảm và những câu văn biền ngẫu giàu nhạc điệu, cân xứng, nhịp nhàng (cặp đoạn câu cân xứng, sóng đôi: “Đã đúng ngôi…; lại tiện hướng…“, Địa thế…; đất đai…) góp phần tích cực tạo nên sức hấp dẫn của bài chiếu.

Câu 5. Vì sao nói việc Chiếu dời đô ra đời phản ảnh ý chí độc lập, tự cường và sự phát triển lớn mạnh của dân tộc Đại Việt?

   Qua toàn bộ bài chiếu, ta thấy nguyện vọng thiết tha của nhà vua là mong làm cho nước giàu, dân mạnh, cuộc sống thái bình, ổn định, sự nghiệp xây dựng đất nước'vững chắc, bền lâu. Chính điều đó đã phản ánh ý chí độc lập, tự cường và sự phát triển lớn mạnh của dân tộc Đại Việt.