d_A/B : Tỉ khối của khí A đối với khí B.
M_A : Khối lượng mol của khí A.
M_B : Khối lượng mol của khí B.
Lưu ý:
- dA/B > 1 ⇒ Khí A nặng hơn khí B
- dA/B = 1 ⇒ Khí A nặng bằng khí B
- dA/B < 1 ⇒ Khí A nhẹ hơn khí B

Ví dụ:

Hình 1: Khí A nặng hay nhẹ hơn khí B?

Khí A: là khí Cacbonic: O₂
Khí B: là khí Hiđro: H₂
Khí A nặng hơn khí B: (lần)

1.2. Bằng cách nào có thể biết được khí A nặng hay nhẹ hơn không khí?

d_A/KK : Tỉ khối của khí A đối với không khí
M_A : Khối lượng mol của khí A.
M_KK : Khối lượng mol của không khí.

Trong sinh học chúng ta đã biết không khí là hỗn hợp gồm nhiều khí, trong đó có hai khí chính là khí N₂ chiếm khoảng 80% và khí O₂ chiếm khoảng 20%. Do đó, khối lượng của “ mol không khí ” là khối lượng của 0,8 mol khí nitơ + khối lượng 0,2 mol khí oxi. Vậy M_kk = (0,8 x 28g) + ( 0,2 x 32g) ≈ 29 gam

Ví dụ: Khí CO₂ nặng hay nhẹ hơn không khí bao nhiêu lần?

1.3. Tổng kết

Sơ đồ tư duy Tỉ khối của chất khí

Hình 2: Sơ đồ tư duy Tỉ khối của chất khí

Bài 1:

Hãy điền các số thích hợp vào ô trống ở bảng sau và đi đến kết luận khí A nặng hơn, nhẹ hơn hay bằng khí H₂

M_A	dA/H₂	Kết luận
44
28
32

Hướng dẫn:

MA	dA/H2	Kết luận
44	22	Khí A nặng hơn khí H2
28	14	Khí A nặng hơn khí H2
32	16	Khí A nặng hơn khí H2

Bài 2:

Vì sao trong tự nhiên khí cacbon đioxit (CO₂) thường tích tụ ở đáy giếng khơi hay đáy hang sâu?

Hướng dẫn:

Bởi vì:

Trong lòng đất luôn luôn xảy ra sự phân hủy một số hợp chất vô cơ và hữu cơ, sinh ra khí cacbon đioxit CO₂. Khí cacbon đioxit không màu, không có mùi, không duy trì sự cháy và sự sống của con người và động vật. Mặt khác, khí cacbon đioxit lại nặng hơn không khí 1,52 lần. Vì vậy, khí cacbon đioxit thường tích tụ ở đáy giếng khơi, trên nền hang sâu. Người và động vật xuống những nơi này sẽ bị chết ngạt nếu không mang theo bình dưỡng khí hoặc thông khí trước khi xuống.