Bài tập 5 trang 119 SGK Hóa học 12

Bài tập 5 trang 119 SGK Hóa học 12

Nhận định & Phương pháp

Bài 5 cũng thuộc trong dạng bài cho các dữ kiện nền để dẫn về dạng toán cơ bản là CO₂ tác dụng với dung dịch kiềm/kiềm thổ. Đề bài hỏi khối lượng kết tủa thu được. Lưu ý đối với Ca(OH)₂ nếu trong trường hợp tạo hai muối thì có: CaCO₃ (ở dạng kết tủa); Ca(HCO₃)₂ (muối tan). Với yêu cầu của bài 5, nên nhớ đề hỏi kết tủa thôi tức là chỉ có số gam của CaCO₃ . ở câu b đun nóng dung dịch A thì cso thêm lượng kết tủa do Ca(HCO₃)₂ phân hủy thành CaCO₃.

Cách làm như sau:

Câu a

• Bước 1: Đổi số mol CaO → Số mol Ca(OH)₂ (Dựa vào phương trình hay bảo toàn nguyên tố Ca đều được)
• Bước 2: Tính số mol CO₂ → Lập tỉ lệ \(\frac{{{n_{C{O_2}}}}}{{{n_{Ca{{(OH)}_2}}}}}\)
  • Nếu \(\frac{{{n_{C{O_2}}}}}{{{n_{Ca{{(OH)}_2}}}}}\) \(\leq\) 1 ⇒ Tạo muối CaCO₃
  • Nếu 1 <  \(\frac{{{n_{C{O_2}}}}}{{{n_{Ca{{(OH)}_2}}}}}\) < 2 ⇒ Tạo 2 muối CaCO₃ và Ca(HCO₃)₂
  • Nếu  \(\frac{{{n_{C{O_2}}}}}{{{n_{Ca{{(OH)}_2}}}}}\) \(\geq\) 2 ⇒ Tạo muối Ca(HCO3)2
• ​Bước 3: Viết phương trình hoặc bảo toàn nguyên tố cacbon để lập hệ phương trình.
• Bước 4: Giải hệ phương trình ⇒ Tính khối lượng kết tủa.

Câu b 

• Bước 1: Viết phương trình phân hủy Ca(HCO₃)₂
• Bước 2: Tính số mol kết tủa → Khối lượng kết tủa.

Lời giải:

Câu a:

\(n_{CaO }=0,05 \ (mol); \ n_{CO_{2}} = 0,075 \ (mol)\)

CaO + H₂O → Ca(OH)₂

0,05             0,05 (mol)

\(1 < n_{CO_{2}} : n_{Ca(OH)_{2}} < 2\)

⇒ Tạo thành 2 muối

Gọi x và y lần lượt là số mol của 2 muối CaCO3, Ca(HCO3)2

Ca(OH)₂ + CO2 → CaCO₃ ↓ + H₂O

x               x       \(\leftarrow\)  x

Ca(OH)2 + 2CO2 → Ca(HCO₃)₂

 y               2y  \(\leftarrow\)     y 

Ta có hệ phương trình:

\(\left\{ \begin{array}{l} x + y = {n_{NaOH}} = 0,05\\ x + 2y = {n_{C{O_2}}} = 0,075 \end{array} \right. \Rightarrow \left\{ \begin{array}{l} x = 0,025\\ y = 0,025 \end{array} \right.\)

mCaCO₃↓ = 100.0,025 = 2,5 (gam)

Câu b:

Khi đun nóng dung dịch:

Ca(HCO₃)₂ ^{\(\xrightarrow[ \ ]{ \ t^0 \ }\)} CaCO₃ + CO₂ + H₂O

0,025                 0,025 (mol)

Khối lượng kết tủa tối đa thu được là: 0,05.100 = 5 (gam).

-- Mod Hóa Học 12

Video hướng dẫn giải bài 5 SGK