Một bóng đèn sáng bình thường với hiệu điện thế định mức là UĐ=6V và khi đó dòng điện chạy qua đèn có cường độ là IĐ=0,75A. Mắc bóng đèn này với một biến trở có điện trở lớn nhất là 16Ω vào hiệu điện thế U=12V.
a. Phải điều chỉnh biến trở có điện trở là bao nhiêu để đèn sáng bình thường nếu mắc bóng đèn nối tiếp với điện trở vào hiệu điện thế U đã cho trên đây?
b. Nếu mắc đèn và biến trở vào hiệu điện thế U đã cho theo sơ đồ hình 11.1 thì phần điện trở R1 của biến trở là bao nhiêu để đèn sáng bình thường?
a) Mắc đèn nối tiếp với biến trở: IĐ=Ib=I
Điện trở của biến trở khi đó là:
\({R_b} = \frac{{{U_b}}}{I} = \frac{{U - {U_D}}}{{{I_D}}} = \frac{{12 - 6}}{{0,75}} = 8{\rm{\Omega }}\)
b) Gọi phần còn lại của biến trở là R2:
R2=Rb−R1=16−R1
- Mạch gồm: Đèn được mắc song song với phần R1 của biến trở và đoạn mạch song song này được mắc nối tiếp với phần còn lại R2 của biến trở .
- Để đèn sáng bình thường thì hiệu điện thế ở hai đầu đoạn mạch song song là UĐ = 6V và do đó hiệu điện thế ở hai đầu R2 của biến trở là:
U2=U–UĐ=12−6=6V
- Từ đó suy ra điện trở của hai đoạn mạch này bằng nhau, nghĩa là:
\(\frac{{{R_D}.{R_1}}}{{{R_D} + {R_1}}} = {R_2} = 16 - {R_1}\)(*) \({R_D} = \frac{6}{{0,75}} = 8{\rm{\Omega }}\)
=> từ (*) ta tính được R1≈11,3Ω
-- Mod Vật Lý 9
Copyright © 2021 HOCTAP247