Phả hệ dưới đây mô tả sự di truyền 2 bệnh ở người: bệnh bạch tạng do gen lặn

* Hướng dẫn giải

Đáp án B

Quy ước gen:

A: bình thường >> a: bạch tạng

B: bình thường >> b: mù màu/gen nằm trên NST giới tính X, không có alen tương ứng trên Y

- Xét bệnh bạch tạng

Nhìn vào phả hệ ta thấy (3), (8), (9), (12) bị bệnh bạch tạng nên đều có kiểu gen là aa.

(9), (12) có kiểu gen aa → (1), (2), (5), (6) đều có kiểu gen là Aa.

(3), (8) có kiểu gen aa → (11), (14) có kiểu gen Aa

- Xét bệnh mù màu

(8) bị bệnh mù màu nên kiểu gen của (8) là X^bX^b → kiểu gen của (14) X^BX^b

- (1), (3), (5), (7), (9), (10), (13), (15) là con trai không bị bệnh nên đều có kiểu gen là X^BY

Xét chung cả 2 bệnh ta thấy có 6 người biết chính xác kiểu gen trong phả hệ là:

(1), (3), (5); (8); (9); (14) → I sai.

* Xét bệnh bạch tạng

Sơ đồ lai của (1) và (2); Aa x Aa → 1AA : 2Aa : laa → kiểu gen của (10) là (1AA : 2Aa) hay (1/3AA : 2/3Aa)  Û (2/3A : l/3a)

Kiểu gen của (11) là Aa hay (1/2A : l/2a)

Sơ đồ lai (10) x (11) : (2/3A : l/3a) x (1/2A : l/2a) →  2/6AA : 3/6Aa : l/6aa → kiểu gen của người chồng (15) là (2AA : 3Aa) hay (2/5AA : 3/5Aa) Û ($\frac{7}{10}$ A: $\frac{3}{10}$a)

+ (8) có bị bệnh bạch tạng (aa) → kiểu gen của (14) là Aa hay (1/2A : l/2a)

- Sơ đồ lai của (5) và (6): Aa x Aa → 1AA : 2Aa : laa → kiểu gen của (13) là (1AA: 2Aa) hay (1/3AA : 2/3Aa) Û  (2/3A : l/3a)

Sơ đồ lai (13) x (14): (2/3A : l/3a) x (1/2A : l/2a) → 2/6AA : 3/6Aa : l/6aa → kiểu gen của người vợ (16) là (2AA : 3Aa) hay (2/5AA : 3/5Aa) Û ($\frac{7}{10}$A: $\frac{3}{10}$a)

→ Sơ đồ lai (15) x (16) : $\left(\frac{7}{10}A :\frac{3}{10}a\right)\times \left(\frac{7}{10}A :\frac{3}{10}a\right)=\left(\frac{91}{100}A-\frac{9}{100}aa\right)$

* Bệnh mù màu

- Chồng (15) bình thường nên kiểu gen là $X^{B}Y$ hay $\left(\frac{1}{2}{X}^{B }:\frac{1}{2}Y\right)$

- (13) bình thường nên kiểu gen của (13) là $X^{B}Y$

Sơ đồ lai (13) x (14):$X^{B}Y\times X^B{X}^b\to \frac{1}{4}{X}^B{X}^b:\frac{1}{4}{X}^B{X}^b:\frac{1}{4}{X}^{B}Y:\frac{1}{4}{X}^{b}Y$ 

→ kiểu gen của (16) là $\frac{1}{2}{X}^B{Y}^B:\frac{1}{2}{X}^B{Y}^b$ hay $\frac{3}{4}{X}^B:\frac{1}{4}{X}^b$

→ Sơ đồ lai (15) x (16): 

- Xác suất để cặp vợ chồng này sinh ra người con mắc cả hai bệnh $aa{X}^{b}Y$ nêu trên là: $\frac{9}{100}.\frac{1}{18}=\frac{9}{800}= 1,125\%$→ II sai.

- III đúng vì bố (15) bình thường về bệnh mùa màu (bệnh này nằm trên NST giới tính X) → tất cả con gái của họ đều bình thường về bệnh này.

- Xác suất để cặp vợ chồng này sinh đứa con thứ 2 là con trai không mắc cả hai bệnh trên $A- X^{B}Y$ là $\frac{91}{100}\times \frac{3}{8}=\frac{273}{800}=34,125\%$ → IV đúng