Chương 2: Cacbohiđrat

Cho các dung dịch: Glucozơ, glierol, fomanđehit, etanol. Có thể dùng thuốc thử nào sau đây để phân biệt được cả 4 dung dịch trên:

A.Cu(OH)₂.

B. Dung dịch AgNO₃/NH₃.

C. Na kim loại.

D. Nước brom.

Cacbohidrat là gì? Có mấy loại cacbohidrat quan trọng? Nếu định nghĩa từng loại và lấy thí dụ minh họa?

Những thí nghiệm nào chứng minh được cấu tạo phân tử của glucozơ?

Trình bày phương pháp nhận biết các hợp chất trong dung dịch của mỗi dãy sau đây bằng phương pháp hóa học:

a) Glucozơ, glixerol, etanol, axit axetic.

b) Fructozơ, gliixerol, etanol.

c) Glucozơ, fomanđehit, etanol, axit axetic.

Để tráng một chiếc gương soi, người ta phải đun nóng dung dịch chưa 36 gam glucozơ với lượng vừa đủ dung dịch bạc nitrat trong amoniac. Tính khối lượng bạc đa sinh ra bám vào mặt kính của gương và khối lượng bạc nitrat cần dùng. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn?

Trong những nhận xét sau đây, nhận xét nào đúng (Đ), nhận xét nào sai (S)?

a) Saccarozơ được coi là một đoạn mạch của tinh bột.

b) Tinh bột và xenlulozơ đều là polisaccarit, chỉ khác nhau về cáu tạo của gốc glucozơ.

c) Khi thủy phân đến cùng saccarozơ, tinh bột và xenlulozơ đều cho một loại monosaccarit.

d) Khi thủy phân đến cùng, tinh bột và xenlulozơ đều cho glucozơ.

a) So sánh tính chất vật lý của glucozơ, saccarozơ, tinh bột và xenlulozơ?

b) Tìm mối liên quan cấu tạo glucozơ, saccarozơ, tinh bột và xenlulozơ?

Hãy nêu những tính chất hóa học giống nhau của saccarozơ, tinh bột và xenlulozơ? Viết phương trình hóa học (nếu có)?

Để tráng bạc một số ruột phích, người ta phải thủy phân 100 gam saccarozơ, sau đó tiến hành phản ứng tráng bạc. Hãy viết các phương trình hóa học của phản ứng xảy ra, tính khối lượng AgNO₃ cần dùng và khối lượng Ag tạo ra. Giả thiết rằng các phản ứng xảy ra hoàn toàn?

Để phân biệt các dung dịch glucozơ, saccarozơ và anđehit axetic có thể dùng dãy chất nào sau đây làm thuốc thử?

A. Cu(OH)₂.

B. Nước brom.

C. HNO₃ và AgNO₃/NH₃.

D. AgNO₃/NH₃ và NaOH.

Trình bày phương pháp hóa học để phân biệt các dung dịch riêng biệt trong mỗi nhóm chất sau:

a) Glucozơ, glixerol, anđehit axetic.

b) Glucozơ, saccrozơ, glixerol.

c) Saccarozơ, anđehit axetic và tinh bột.

Từ 1 tấn tinh bột chứa 20% tạp chất trơ có thể sản xuất được bao nhiêu kg glucozơ, nếu hiệu quất của quá trình sản xuất là 75%?

Tính khối lượng glucozơ tạo thành khi thủy phân:

a) 1 kg bột gạo có 80% tinh bột, còn lại là tạp chất trơ.

b) 1 kg mùn cưa có 50% xenlulozơ, còn lại là tạp chất trơ.

c) 1 kg saccarozơ.

Giả thiết rằng các phản ứng xảy ra hoàn toàn.

Đốt cháy hoàn toàn 16,2 gam một cacbonhidrat X thu được 13,44 lít khí CO₂ (đktc) và 9,0 gam nước?

a) Tìm công thức đơn giản nhất của X, X thuộc loại cacbonhiđrat nào đã được học?

b) Đun 16,2 gam X trong dung dịch axit thu được dung dịch Y. Cho tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO₃/NH₃ thu được bao nhiêu gam Ag? Giả sử hiệu suất của quá trình bằng 80%?

Glucozơ và fructozơ:

A. Đều tạo được dung dịch màu xanh lam khi tác dụng với Cu(OH)₂.

B. Đều có nhóm chức CHO trong phân tử.

C. Là hai dạng hình thù của cùng một chất.

D. Đều tồn tại chủ yếu ở dạng mạch hở.
 

Phát biểu nào dưới đây là đúng?

A. Fructozơ có phản ứng tráng bạc, chứng tỏ phân tử fructozơ có nhóm chức CHO.

B. Thủy phân xenlulozơ thu được glucozơ.

C. Thủy phân tinh bột thu được fructozơ và glucozơ.

D. Cả xenlulozơ và tinh bột đều có phản ứng tráng bạc.

Khi đốt cháy hoàn toàn một tập hợp chất hữu cơ thu được hỗn hợp khí CO₂ và hơi nước có tỉ lệ mol là 1 : 1. Chất này có thể làm men rượu. Chất đó là chất nào trong các chất sau?

A. Axit axetic

B. Glucozơ

C. Saccarozơ

D. Fructozơ

Phát biểu nào sau đây không đúng?

A. Glucozơ và fructozơ là đồng phân cấu tạo của nhau.

B. Có thể phân biệt glucozơ và fructozơ bằng phản ứng tráng bạc.

C. Trong dung dịch, glucozơ tồn tại ở dạng mạch vòng ưu tiên hơn dạng mạch hở.

D. Metyl \(\alpha\)-glucozit không thể chuyển sang dạng mạch hở.

Cho các dung dịch: glucozơ, glixerol, axit axetic, etanol. Thuốc thử nào sau đây để nhận biết được các dung dịch trên?

A. Cu(OH)₂ trong môi trường kiềm.

B. [Ag(NH₃)₂]OH.

C. Na kim loại.

D. Nước brom.

Hãy viết các phương trình hóa học của các phản ứng sau (nếu có):

a. Glucozơ tác dụng với nước brom

b.  Fructozơ + H₂ → (đk: Ni, t^o)

c. Fructozơ + [Ag(NH₃)₂]OH →

d. Glucozơ + [Ag(NH₃)₂]OH →

Cho 200ml dung dịch glucozơ phản ứng hoàn toàn với dung dịch AgNO₃ trong NH₃ thu được 10,8 gam bạc. Tính nồng độ mol của glucozơ đã dùng.

Đun nóng dung dịch chứa 18 gam glucozo với một lượng vừa đủ AgNO₃ trong NH₃ thấy Ag tách ra. Tính lượng Ag thu được và khối lượng AgNO₃ cần dùng, biết rằng các phản ứng xảy ra hoàn toàn.

Cho lên men 1m³ nước rỉ đường, sau đó chưng cất thu được 60 lít cồn 96⁰. Tính khối lượng glucozo có trong 1m³ nước rỉ đường glucozo trên, biết khối lượng riêng của ancol etylic = 0,789g/ml ở 20⁰C và hiệu suất quá trình lên men đạt 80%.

Chọn phát biểu đúng: Trong phân tử đisaccarit, số thứ tự của C ở mỗi gốc monosaccarit 

A. Được ghi theo chiều kim đồng hồ.

B. Được bắt đầu từ nhóm -CH₂OH.

C. Được bắt đầu từ C liên kết với cầu O nối liền 2 gốc monosaccarit.

D. Được ghi như ở mỗi monosaccarit hợp thành.

Để phân biệt các dung dịch hóa chất riêng là saccarozơ, mantozơ, etanol và fomanđehit, người ta có thể dùng một trong các hóa chất nào sau đây?

A. Cu(OH)₂/OH^-                            

B. AgNO₃/NH₃

C. H₂/Ni                       

D. Vôi sữa.

Trình bày phương pháp nhận biết các dung dịch hóa chất trong mỗi dãy sau bằng phương pháp hóa học:

a) saccarozơ, grucozơ, grixerol.

b) saccarozơ, mantozơ, anđehit axetic.

c) saccarozơ, mantozơ, grixerol, anđehit axetic.

Thủy phân hoàn toàn 34,2 gam saccarozo sau đó tiến hành phản ứng tráng bạc với dung dịch thu được. Tính khối lượng Ag kết tủa.

Giữa tinh bột, saccarozo, glucozo có điểm chung là:

A. Chúng thuộc loại cacbohiđrat.

B. Đều tác dụng được với Cu(OH)₂ cho dung dịch xanh lam.

C. Đều bị thủy phân bởi dung dịch axit.

D. Đều không có phản ứng tráng bạc.

Viết phương trình hóa học theo sơ đồ tạo thành và chuyển hóa tinh bột sau đây:

CO₂ (1)→ (C₆H₁₀O₅)_n (2)→ C₁₂H₂₂O₁₁ (3)→ C₆H₁₂O₆ (4)→ C₂H₅OH

Giai đoạn nào có thể thực hiện được nhờ xúc tác axit?

Giải thích các hiện tượng sau:

a) Khi ăn cơm, nếu nhai kĩ sẽ thấy vị ngọt.

b) Miếng cơm cháy vàng ở đáy nồi hơi ngọt hơn cơm ở phía trên.

c) Nhỏ vài giọt dung dịch I₂ vào mặt cắt của quả chuối xanh thấy có màu xanh lục.

Từ 10 kg gạo nếp (có 80% tinh bột), khi lên men thu được bao nhiêu lít ancol nguyên chất? Biết rằng hiệu suất của quá trình lên men đạt 80% và ancol etylic nguyên chất có khối lượng riêng D = 0,789 g/ml.

Xenlulozo không phản ứng với tác nhân nào dưới đây?

A. HNO₃ đ /H₂SO₄ đ/t⁰

B. H₂/Ni

C. Cu(OH)₂ + NH₃

D. (CS₂ + NaOH)

a. Vì sao xenlulozo để chế biến thành sợi thiên nhiên và sợi nhân tạo, mà không dùng tinh bột.

b. Vì sao khi để rớt H₂SO₄ đậm đặc vào quần áo vải sợi bông, chỗ vải đó bị đen lại và thủng ngay, còn khi bị rớt HCl vào vải thì mùn dần rồi mới bục ra.

Phân tử khối của xenlulozơ trong khoảng 1.000.000 - 2.400.000. Hãy tính gần đúng số mắt xích (C₆H₁₀O₅)n và chiều dài mạch xenlulozơ (theo đơn vị mét), biết rằng chiều dài mỗi mắt xích C₆H₁₀O₅ khoảng 5A^o (1m = 10¹⁰ A^o)

Đốt cháy một hợp chất hữu cơ có 6 nguyên tử cacbon trong phân tử thu được hỗn hợp sản phẩm CO₂ và nước theo tỉ lệ mol 1:1. Hợp chất đó có thể là hợp chất nào trong các hợp chất dưới đây, biết rằng số mol oxi tiêu thụ bằng số mol CO₂ thu được?

a. Glucozơ C₆H₁₂O₆

B. Xiclohexanol C₆H₁₂O

C. Axit hexanoic C₅H₁₁COOH 

D. Hexanal

Ghi Đ (đúng) hoặc S (sai) vào ô vuông ở cuối mỗi nội dung sau:

A. Có thể phân biệt glucozo và fructozo bằng vị giác.

B. Dung dịch mantozo có tính khử vì đã bị thủy phân thành glucozo.

C. Tinh bột và xenlulozo không thể hiện tính khử vì trong phân tử hầu như không có nhóm -OH hemiaxatal tự do.

D. Tinh bột có phản ứng màu với iot vì có cấu trúc vòng xoắn.

Phần lớn glucozơ do cây xnah tổng hợp ra trong quá trình quang hợp là để tạo ra xenlulozo. Biết rằng một cây bạch đàn 5 tuổi có khối lượng gỗ trung bình là 100 kg chứa 50% xenlulozơ.

a) Tính xem 1 ha rừng bạch đàn 5 tuổi mật độ 1 cây/20m² đã hấp thụ được bao nhiêu m³ CO₂ và giải phóng ra bao nhiêu m³ O₂ để tạo ra xenlulozơ. 

b) Nếu dùng toàn bộ gỗ từ 1 ha bạch đàn nói trên để sản xuất giấy (giả sử chứa 95% xenlulozơ và 5% phụ gia) thì sẽ thu được bao nhiêu tấn giấy. Biết rằng hiệu suất chung của quá trình là 80% tính theo lượng xenlulozơ ban đầu.

Tính khối lượng ancol etylic thu được từ:

a. Một tấn ngô chứa 65% tinh bột, hiệu suất cả quá trình đạt 80%.

b. Một tấn mùn cưa chứa 50% xenlulozo, hiệu suất cả quá trình đạt 70%.

a, Cacbonhidrat là gì? Có mấy loại cacbonhidrat quan trọng?

b, Nêu định nghĩa từng loại cacbonhidrat và lấy thí dụ minh họa.

a, Hãy viết công thức dạng mạch hở của glucozơ và nhận xét về nhóm chức của nó ( tên nhóm chức, số lượng, bậc nếu có). Những thí nghiệm nào chứng minh được cấu tạo dạng mạch hở của glucozơ?

b,Hãy viết công thức dạng mạch vòng của glucozơ và nhận xét về các nhóm chức của nó ( tên, số lượng, bậc và vị trí tương đối trong không gian). Những thí nghiệm nào chứng minh được glucozơ tồn tại ở dạng mạch vòng?

c,Trong dung dịch, glucozơ tồn tại ở dạng nào ( viết công thức và gọi tên)?

a, Hãy viết công thức cấu trúc của saccarozơ ( có ghi số thứ tự của C) và nói cách hình thành nó từ phân tử glucozơ và fructozơ. Vì sao saccarozơ không có tính khử?

b, Hãy viết công thức cấu trúc của mantozơ ( có ghi số thứ tự của C) và nói cách hình thành nó từ phân tử glucozơ. Vì sao mantozơ không có tính khử?

Viết phương trình hóa học của phản ứng xảy ra (nếu có) giữa saccarozơ với Cu(OH) ₂ (ở nhiệt độ thường và đun nóng), với dung dịch AgNO₃ trong ammoniac (đun nhẹ) và với dung dịch H₂SO₄ (loãng đun nhẹ).

Cũng câu hỏi như vậy, nhưng thay saccarozo bằng mantozo.

Nêu những đặc điểm cấu trúc của amilozơ, amilopectin và sự liên quan giữa cấu trúc với tính chất hóa học của tinh bột.

Chọn một phương án đúng để điền từ hoặc cụm từ vào chỗ trống trong các câu sau đây:

Tương tự tinh bột, xenlulozơ không có phản ứng…(1)…, có phản ứng…(2)…, trong dung dịch axit thành…(3)…,

1, A. tráng bạc                        

B. thủy phân                                      

C. khử                                

D. oxi hóa

2, A. thủy phân                      

B. tráng bạc                                    

C. oxi hóa                            

D. este hóa

3, A. glucozơ                          

B. fructozơ                                      

C. saccarozơ                        

D. mantozơ

a, Hãy so sánh cấu trúc phân tử của xenlulozơ với amilozơ và amilopectin.

b, Vì sao sợi bông vừa bền chắc vừa mềm mại hơn so với sợi bún khô, mỳ khô, miến khô.

a, Hãy so sánh cấu trúc phân tử của xenlulozơ với amilozơ và amilopectin.

b, Vì sao sợi bông vừa bền chắc vừa mềm mại hơn so với sợi bún khô, mỳ khô, miến khô.

Viết các phương trình hóa học điều chế xenlulozơ điaxetat và xenlulozơ triaxetat từ xenlulozơ và anhidrit axetic (CH₃CO)₂O có mặt H₂SO₄ biết rằng phản ứng còn sinh ra axit axetic.

Hãy viết công thức phân tử và công thức cấu tạo thu gọn( ở dạng mạch hở và dạng mạch vòng) của glucozơ, fructozơ, saccarozơ, mantozơ, tinh bột và xenlulozơ (nếu có).