Trong các thí nghiệm sau: (1) Cho SiO2 tác dụng với axit HF. (2)

* Hướng dẫn giải

Đáp án D

Kiến thức cần nhớ

Silic (Si)

* Silic có 2 dạng thù hình là silic vô định hình và silic tinh thể.

Silic vô định hình: là chất bột màu nâu, không tan trong nước nhưng tan trong kim loại nóng chảy.

Silic tinh thể: có màu xám, có ánh kim, có cấu trúc giống kim cương nên có tính bán dẫn.

* Các mức oxi hóa có thể có của Si: -4; 0; +2; +4 (số oxi hóa +2 ít đặc trưng) nên Si có cả tính khử và tính oxi hóa.

Si + 2Fe₂ → SiF₄

Si + 2NaOH + H₂O → Na₂SiO₃ + 2H₂

SILIC ĐIOXIT (SiO₂)

* Là chất ở dạng tinh thể nguyên tử, không tan trong nước. Trong tự nhiên chủ yếu tồn tại ở dạng khoáng vật thạch anh.

* SiO₂ có tính chất của oxi axit, tan chậm trong dung dịch kiềm và tan dễ trong kiềm nóng chảy hoặc cacbonat kim loại kiềm nóng chảy → silicat.

SiO₂ + 2NaOH → Na₂SiO₃ + H₂O

SiO₂ + Na₂CO₃ → Na₂SiO₃ + CO₂

* SiO₂ tan trong HF; phản ứng này dùng để khắc chữ lên bề mặt thủy tinh

Axit H₂SiO₃

* Dạng keo, không tan trong nước, khi đun nóng dễ bị mất nước

* Khi sấy khô H₂SiO₃ mất một phần nước tạo thành vật liệu xốp là silicagen được dùng làm chất hút ẩm và hấp phụ nhiều chất.

* Là axit yếu, yếu hơn axit cacbonic nên điều chế bằng cách dùng axit mạnh đẩy ra khỏi muối hoặc thủy phân một số hợp chất của Si. Na₂SiO₃ + CO₂ + H₂O → H₂SiO₃ + Na₂CO₃

Muối silicat

* Là muối của axit silicic thường không màu, khó tan (trừ muối kim loại kiềm tan được).

* Dung dịch đậm đặc của Na₂SiO₃ được gọi là thủy tinh lỏng được dùng để chế tạo keo dán thủy tinh và sứ, bảo quản vải và gỗ khỏi bị cháy. Trong dung dịch, silicat của kim loại kiềm bị thủy phân mạnh tạo môi trường bazơ.